چکیده
زمینه و اهداف: كانديدا آلبيكنس به عنوان يك مخمر فرصت طلب در افراد مستعد نظیر مبتلايان به ايدز و افرادي كه پيوند عضو یا دچار سوختگی شده اند، ايجاد عفونت مي كند. موکورمایکوزیس، عفونتی حاد با سیر سریع و کشنده است این بیماری در افرادی که مکانیسم دفاعی بدنشان مختل شده است، توسط گونههای مختلف موکورالها (رایزوپوس اوریزه آ) بروز پیدا می کند. سمیت داروهای ضد میکروبی، مقاومت در قارچ ها و تداخل دارویی، ضرورت استفاده از داروهایی با تأثير بیشتر و سمیت کمتر را موجب می شود؛ بنابراین، غربالگری گیاهان دارویی به عنوان عوامل ضد قارچی ضروری است. در این مطالعه، حداقل غلظت مهاری و کشندگی عصاره گیاه رومکس آلوئولاتوس (Rumex alveolatus) علیه قارچ های بیماریزای کاندیدا آلبیکنس (NCPF 3153) و رایزوپوس اوریزه آ (ATCC 52311) بررسی شد.
مواد و روش¬ها: اثر عصاره¬های اتانولی و متانولی ساقه و برگ گیاه Rumex alveolatus که با روش سوکسله تهیه و روی قارچ های کاندیدا آلبیکنس (NCPF 3153) و رایزوپوس اوریزه آ ATCC 52311)) به شیوه¬ی انتشار در دیسک، MIC(حداقل غلظت مهارکنندگی) و MFC (حداقل غلظت کشندگی) بررسی و نتایج با فلوکونازول مقایسه شد.
یافته ها: نتایج تحقیق اثر عصاره اتانولی و متانولی ساقه و برگ در غلظت¬های 200،100، 50 و 25 میلی¬گرم بر میلی لیتر با قطر ناحیه مهارکنندگی بین 66/21 تا 33/10 میلی¬متر را علیه کاندیدا آلبیکنس نشان داد اما اثر ضد قارچی علیه رایزوپوس اوریزه آ را نشان نداد. هم چنین بیشترین غلظت مهارکنندگی 25/31 میلی¬گرم برمیلی لیتر بود.
نتیجه گیری: با توجه به مقاومت گونه¬های کاندیدا آلبیکنس در برابر داروهای صنعتی نظیر فلوکونازول، این عصاره گیاهی می¬تواند جایگزین مناسبی برای داروهای شیمیایی جهت درمان عفونت¬های کاندیدیازیس باشد. همچنین استفاده از گیاه alveolatus Rumex به عنوان یک منبع ضد قارچی امید بخش است.