اثرات محافظتی عصاره هیدروالکلی گیاه کندل کوهی بر سیستم آنتی‌اکسیدانی و آسیب اکسیداتیو پانکراس در موش‌های صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

چکیده

زمینه. عصاره هیدروالکلی برگ گیاه کندل کوهی (DA)، به‌عنوان یک گیاه دارویی، دارای خواص آنتی‌اکسیدانی قوی است. بر این اساس، مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات محافظتی عصاره هیدروالکلی DA در برابر آسیب‌اکسیداتیو پانکراس با تقویت سیستم دفاع آنتی‌اکسیدانی در موش‌های دیابتی ناشی از استرپتوزوتوسین انجام شد.

روش‌کار. آزمایش بر روی چهار گروه موش‌های صحرایی نر نژاد ویستار (هر گروه 6n=6) در گروه‌های سالم، سالم تیمار با DA، دیابتی و دیابتی تیمار با DA انجام شد. موش‌ها با یک‌بار تزریق داخل‌وریدی استرپتوزوتوسین (45 میلی‌گرم در کیلوگرم) در ابتدای مطالعه دیابتی شدند. گروه‌های درمان، روزانه عصاره DA به میزان 200 میلی‌گرم در کیلوگرم از طریق دهان با استفاده از لوله گاواژ دریافت کردند. پس از دو ماه، محتوای گلوتاتیون (GSH)، نیتریت و نیترات (NOx)، مالون‌دی‌آلدوئید(MDA) و همچنین فعالیت سوپراکساید دیسموتاز(SOD) پانکراس با روش‌های بیوشیمیایی بررسی شدند.

یافته‌ها. عصاره DA گلوکز خون موش‌های دیابتی را به میزان 17درصد کاهش داد. محتوای MDA پانکراس در موش‌های دیابتی به میزان 92درصد افزایش معنی‌داری داشت. دیابت همچنین محتوای (56%) GSH و فعالیت (68%) SOD پانکراس را کاهش داد. درمان با عصاره DA به­طور معنی‌داری سطوح (86%) MDA پانکراس حیوانات دیابتی را کاهش داد. علاوه‌براین، عصاره DA به‌طور قابل‌توجهی محتوای (35%) GSH و فعالیت (68%) SOD پانکراس به همراه آسیب‌های بافتی و سطح NOx در موش‌های دیابتی تحت درمان را بهبود بخشید. عصاره DA همچنین میزان گلوتاتیون پانکراس در حیوانات سالم را به‌طور معنی‌داری کاهش داد.

نتیجه‌گیری. یافته‌های ما نشان داد که عصاره هیدروالکلی DA می‌تواند از آسیب اکسیداتیو پانکراس ناشی از هیپرگلیسمی کنترل‌نشده از طریق تقویت سیستم دفاع آنتی‌اکسیدانی و بهبود نسبی سطح گلوکز خون جلوگیری کند.

پیامدهای عملی. عصاره DA می‌تواند به‌عنوان یک ترکیب ارزشمند برای کاهش قند خون و پیشگیری از اثرات مخرب عوارض دیابت در بیماران دیابتی مورد استفاده قرار گیرد.