احساس تنهایی در سالمندان در ایران: مرور سیستماتیک

چکیده

زمینه. احساس تنهایی پدیده‌ای گسترده و فراگیر است و 50-25 درصد کل جمعیت بالای 65 سال را تحت تاثیر قرار می­دهد. هدف پژوهش حاضر بررسی احساس تنهایی در سالمندان ایران است.

روش‌کار. مطالعه حاضر یک مقاله مروری است که با جستجو کلیدواژه‌های سالمند، تنهایی، انزوا، Loneliness، Elderly، Old age، Older people، feeling loneliness انجام شد. برای بازیابی مقالات به هر دو زبان فارسی و انگلیسی طی سال‌های 1385 تا 1400، تمام مطالعات مقطعی منتشر شده وارد مطالعه شدند. ارزیابی کیفیت مطالعات و استخراج داده‌ها با مطالعه متن کامل مقالات منتخب پس از تایید، با استفاده از چک‌لیست استراب (STROBE Checklists) مخصوص مطالعات مقطعی انجام شد و مقالاتی که کیفیت لازم را داشتند وارد مطالعه شدند.

یافته‌ها. در این پژوهش 128 مقاله در بررسی اولیه یافت شد. تعداد 26 مقاله پژوهشی پس از بررسی‌های اولیه وارد مطالعه شدند. مطالعه مقالات نشان داد که میانگین نمره احساس تنهایی در سالمندان بالاست و میانگین نمره احساس تنهایی در سالمندانی که در سرای سالمندی و دور از خانواده هستند نسبت به سالمندانی که در خانواده زندگی می­کنند به دلیل نداشتن روابط اجتماعی بیشتر است.

نتیجه‌گیری. با توجه به نتایج مطالعات، میانگین نمره احساس تنهایی در سالمندان به خصوص در سالمندانی که در سرای سالمندی زندگی می­کنند به نسبت بالاست، بنابراین ایجاد شرایط لازم جهت حفظ روابط اجتماعی سالمندان می‌تواند میزان احساس تنهایی در آنها را کاهش داده و از عواقب ناخوشایند احساس تنهایی در آنان پیشگیری کند. پیامدهای عملی. با توجه به اهمیت ارتقا سلامت روان سالمندان، تقویت مشاوره‌های سالمندی، کاهش هزینه‌های درمانی و همچنین مشارکت دادن سالمندان در فعالیت‌های روزمره و گفتگو با گروه دوستان در جهت کاهش احساس تنهایی آنها توصیه می­شود. نتایج این پژوهش می‌تواند در ارتقا سطح آگاهی سیاست گذاران، مردم و خانواده‌های سالمندان در مورد تاثیر احساس تنهایی و اثرات آن بر سلامت روان سالمندان استفاده شود.