چکیده
زمینه. با شیوع بیماری مسری کووید-19، نیاز به قرنطینه جهت پیشگیری از انتقال بیماری به وجود آمد. به همین دلیل مبتلایان به این بیماری از انزوای اجتماعی زیادی رنج می‌برند. از طرفی، جهت کنترل و درمان بیماری، ارایه آموزش‌های خودمراقبتی لازم است. مطالعه حاضر با هدف مقایسه تاثیر برنامه آموزش خودمراقبتی به دو روش چند رسانه‌ای و تله نرسینگ بر انزوای اجتماعی مبتلایان به بیماری کووید-19 شهرستان بندرعباس طراحی شد.
روش کار. این پژوهش، به صورت یک مطالعه نیمه‌تجربی روی 88 بیمار مبتلا به کووید-19 مراجعه کننده به مراکز خدمات جامع سلامت شهرستان بندرعباس در سال 1400 انجام شد. نمونه‌های پژوهش به صورت در دسترس انتخاب شده و با استفاده از تخصیص بلوک‌های تصادفی به دو گروه آموزش چندرسانه‌ای و تله نرسینگ تقسیم شدند. ابتدا انزوای اجتماعی بیماران مبتلا به کووید-19 با استفاده از پرسش‌نامه در دو گروه بررسی شد و سپس آموزش خودمراقبتی با استفاده از روش‌های چند رسانه‌ای و تله نرسینگ ارایه شد. پس از اتمام بیست و یک روز، انزوای اجتماعی مجدد اندازه‌گیری و داده‌ها در نرم‌افزار SPSS نسخه 26 وارد شده و تجزیه و تحلیل شد.
یافته‌ها. در ارزیابی پیش از مداخله، تفاوت معناداری از نظر نمره انزوای اجتماعی بین دو گروه وجود نداشت. نتایج آزمون آنالیز کوواریانس چندگانه نشان داد با کنترل اثر پیش آزمون هر یک از ابعاد انزوای اجتماعی، میانگین نمره بعد تنهایی، عجز اجتماعی، یأس اجتماعی و کاهش تحمل اجتماعی پس از مداخله در گروه تله نرسینگ به‌طور معناداری کمتر از گروه چند رسانه‌ای است (0/001>P).
نتیجه‌گیری. روش‌های آموزشی مانند استفاده از آموزش چندرسانه‌ای و تله نرسینگ برای آگاهی بخشی و آموزش خودمراقبتی در کنار مراقبت‌های درمانی دیگر، می‌تواند سبب کاهش انزوای اجتماعی شود. بنابراین لازم است برنامه آموزش خودمراقبتی و ارایه آگاهی در خصوص مراقبت‌های لازم حین بیماری کووید-19 برای بیماران در مراکز جامع خدمات سلامت درنظر گرفته شود و از تله نرسینگ جهت آموزش موثرتر خودمراقبتی استفاده شود.
پیامدهای عملی. یافته‌های پژوهش حاضر در آموزش خودمراقبتی به بیماران مبتلا به بیماری‌های واگیردار مانند کووید 19 کاربرد دارد.