چکیده
زمینه. سمیت قلبی ناشی از فلوروپیریمیدین ها یک عارضه ناشایع اما بالقوه کشنده است.فراوانی آن در مطالعات قبلی 6/1 تا 19درصد بوده است. اما آمار دقیقی در ایران وجود ندارد. هدف این مطالعه تعیین میزان عوارض قلبی انفوزیون 5-فلوئوراوراسیل است.
روش کار. این مطالعه آینده‌نگر در بیماران مبتلا به کانسرهای گوارشی که بیمارستان روحانی بابل تحت شیمی‌درمانی با رژیم‌های حاوی انفوزیون 24 ساعته 5-FU قرار گرفتند، انجام شد. بیمارانِ با سابقه رادیوتراپی به قفسه سینه یا اپی‌گاستر یا ابتلا به بیماری کووید 19 در 6 هفته گذشته از مطالعه خارج شدند. هر بیمار در 2 دوره شیمی‌درمانی بررسی شد. در صورت بروز عارضه، بررسی‌های قلبی شامل معاینه، نوار قلب، اکوکاردیوگرافی و در صورت لزوم آنژیوگرافی عروق کرونر انجام شد. توصیف و تحلیل اطلاعات به وسیله نرم افزار SPSS نسخه 26 و با استفاده از شاخص‌های توصیفی و آزمون آماری دقیق فیشر در سطح معناداری 0/05 و کمتر انجام پذیرفت.
یافته‌ها. در شصت و یک بیمار، 122 دوره شیمی‌درمانی بررسی شد. سرطان زمینه‌ای در 32 بیمار، کانسر کولورکتال و در24 نفر، کانسر معده بود. در یازده دوره شیمی‌درمانی، تعداد هشت بیمار (13/11%) دچار عارضه قلبی شدند که شامل 7 مورد درد قفسه سینه و یک مورد هریک از عوارض انفارکتوس میوکارد، برادیکاردی، ادم ریوی حاد و پریکاردیت بوده است. چهار بیمار از 8 بیمار فقط در اولین نوبت، یک نفر فقط در دومین و سه بیمار در هر دو نوبت شیمی‌درمانی دچار عوارض شدند (0/004=P). میزان بروز عوارض در بیماران بدون سابقه بیماری قلبی 8/7 درصد و در بیماران با سابقه بیماری قلبی 26/7درصد (0/073=P)، در بیماران غیرسیگاری 10 درصد و در افراد سیگاری 30 درصد (0/084=P)، در بیماران غیردیابتی 10/6 درصد و در افراد دیابتی 21/4 درصد (0/294=P) گزارش شده است.
نتیجه‌گیری. عوارض قلبی در تزریق 24 ساعته داروی 5-فلوئوراوراسیل شایع است. بیماری که یک‌بار دچار عارضه قلبی شود، احتمال بیشتری برای بروز عارضه در سیکل‌های بعدی دارد.
پیامدهای‌عملی. از آنجاکه عارضه قلبی انفوزیون 24 ساعته فلوئوراوراسیل، مخصوصاً در بیماران با سابقه بیماری قلبی شایع است، مونیتورینگ قلبی این بیماران در طی بستری توصیه می‌شود.