چکیده
زمینه. بهبود شرایط زندگی، افزایش طول عمر و امید به زندگی، پدیده سالمندی را در جوامع مختلف در پی داشته است. به تبع آن سبک زندگی سالمندان و بیماری های مزمن مرتبط با سالمندی را دگرگون ساخته است. بنابراین این پژوهش با هدف بررسی ارتباط سبک زندگی با بیماری های مزمن سالمندان در شهر گناباد در سال 1398 انجام شد.
روش کار. در این پژوهش توصیفی- تحلیلی ۶۰۰ سالمند ساکن شهر گناباد به صورت طبقه ای از جمعیت تحت پوشش مراکز سلامت جامعه گناباد انتخاب و وارد مطالعه شدند. داده ها به کمک دو پرسشنامه سبک زندگی و بیماری های مزمن مرتبط با دوران سالمندی به روش مصاحبه جمع آوری شد و با نرم افزار SPSS نسخه 23 و آزمون های تی مستقل، تی زوجی، کای مجذور و ضریب همبستگی پیرسون در سطح معنی داری 05/0 تجزیه و تحلیل شد.
یافته ها. مشارکت کنندگان در پژوهش، ۳۲۱ نفر (53/5 درصد) مرد و ۲۷۹ نفر (46/5 درصد) زن با میانگین سن 8/47±68/47 سال بودند. سبک زندگی سالمندان، 0/7 درصد مطلوب، 36/2 درصد متوسط و 62/8 درصد نامطلوب و فراوانی بیماری های قلبی 31/3 درصد، فشارخون 42/8 درصد، سکته قلبی 8/2 درصد، سکته مغزی 4/8 درصد، دیابت 17/8 درصد، سرطان 6/5 درصد، تنگی نفس 17/3 درصد، سوتغذیه 5/2 درصد، یبوست 16/3 درصد، آرتروز 27/3 درصد، استئوپروز 21/3 درصد، افسردگی 12/8 درصد، مشکلات ادراری ۲۰ درصد، مشکلات بینایی 12/3درصد، مشکلات شنوایی 12/2 درصد و مشکلات خواب ۱۴ درصد بود. بین سبک زندگی و جنسیت رابطه معنی داری وجود داشت (0/001=P) طوری که میانگین سبک زندگی مردان بالاتر از زنان بود. همچنین بین سن و سبک زندگی رابطه منفی و معنی داری وجود داشت (0/001>P) طوری که با افزایش سن، میانگین سبک زندگی کاهش می یابد. سبک زندگی در مقاطع تحصیلی تفاوت معنی داری داشت (0/34-=r).
نتیجه گیری. با توجه به درصد بالای بیماری های مزمن و سبک زندگی نامطلوب در افراد مسن و ارتباط سبک زندگی با بیماری های مزمن، غربالگری و نظارت بر بیماری های مزمن و بهبود شیوه زندگی سالمندان باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
پیامدهای عملی. از سبک زندگی سالمندان و بیماری های مرتبط با آن در مناطق مختلف کشور اطلاعات روشن و دقیقی در دست نیست، بنابراین این مطالعه به درک بهتر سبک زندگی سالمندان و بیماری های مزمن مرتبط با آن کمک می کند و با آگاهی از آنها می توان استراتژی ها و مداخلات موثرتری را جهت بهبود سبک زندگی سالمندان در راستای پیشگیری و کنترل بیماری های مزمن تهدیدکننده سالمندان طراحی کرد.