تأثير مصرف كافئين با مقادير مختلف بر شاخص‌هاي غيرمستقيم آسيب سلولی ناشي از فعاليت مقاومتي وامانده‌ساز در مردان واليباليست

چکیده

زمينه و اهداف: کافئین ماده‌ای است که به‌طور گسترده در شکل‌های گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد. این در حالی است که اخیراّ نتایج برخی داده‌های علمی تأثیرات متناقض ترکیبات کافئینی بر پاسخ شاخص‌های آسیب سلولی را گزارش کرده‌اند. تحقيق حاضر به‌منظور تعيين تأثیر مصرف مقادیر مختلف کافئین بر برخی از شاخص‌های آسیب سلولی در سرم مردان والیبالیست پس از یک جلسه فعالیت مقاومتی وامانده‌ساز انجام شد. مواد و روش¬‌ها: 30 مرد واليباليست نخبه (ميانگين سنی 45/1±47/21 سال، درصد چربي 11/347/10 درصد و شاخص توده‌ي بدني 26/1±15/23 كيلوگرم بر مجذور متر) در قالب يک طرح نيمه‌تجربی و دوسويه کور به‌طور تصادفی در سه گروه همگن مكمل (با 6 و 9 ميلي‌گرم به ازاي هر كيلوگرم از وزن بدن كافئين) و شبه‌دارو (6 ميلي‌گرم به ازاي هر كيلوگرم از وزن بدن دكستروز) جايگزين شدند. همه‌ي آزمودنی‌ها پس از مکمل‌دهی در يک قرارداد فعالیت مقاومتی با وزنه (با 80 درصد يک تکرار بيشينه تاحد واماندگي) شرکت نمودند. تغييرات شاخص‌های آسیب سلولی (کراتین‌کیناز، لاکتات دهیدروژناز و آسپارتات آمینوترانسفراز سرمی) طی سه مرحله (حالت پايه، بلافاصله و 24 ساعت پس از قرارداد تمرينی) اندازه‌گيری شد. داده‌های نرمال با آزمون‌های تحليل واريانس مکرر و تعقیبی بونفرونی در سطح معني‌داري 05/0 بررسي شد. يافته‌¬ها: نتایج حاکی است که مصرف مقادیر متفاوت کافئین دارای تأثیر معنی‌داری بر سطوح افزایش یافته‌ی آنزیم‌های سرمی آسیب سلولی بلافاصله پس از فعالیت در مقایسه با گروه شبه دارو نمی‌باشد (05/0P≥). هم‌چنین، فعالیت‌ مقاومتی وامانده‌ساز باعث افزایش معنی‌دار سطوح 24 ساعته‌ی کراتین‌کیناز، لاکتات دهیدروژناز و آسپارتات آمینوترانسفراز سرمی در تمامی گروه‌ها می‌گردد (05/0P≤). در حالی‌که، مصرف مقادیر مختلف کافئین تأثیری بر سطوح افزایش یافته‌ی شاخص‌های آسیب سلولی، 24 ساعت پس از فعالیت ندارد (05/0P≥). نتیجه‌¬گیری: بر اساس یافته‌های تحقیق حاضر می‌توان نتیجه گرفت که مصرف حاد مقادیر مختلف کافئین ضمن اینکه نتوانست به‌طور معنی‌داري جلوي آسیب بیشتر را بگیرد، منجر به تشدید شاخص‌هاي غیرمستقیم آسیب سلولی نیز در مقایسه با گروه شبه‌دارو نمی‌گردد.

کلید واژه ها: کافئین, کراتین کیناز, لاکتات دهیدروژناز, آسپارتات آمینو ترانسفراز, فعالیت مقاومتی