چکیده
زمينه و اهداف : پره اكلامپسي واكلامپسي مسؤول 25% مرگ ومير حول و حوش زايمان و شايع ترين علت مرگ و مير مادران در كشورهاي در حال توسعه است. حتي در كشورهاي پيشرفته نيز گاهي پره اكلامپسي واكلامپسي برخي بيماران را به كام مرگ فرو مي كشد. گزارش مرگ ومير مادري از انگلستان نشان مي دهد كه مراقبت هاي زير سطح استانداردحتي مي تواند مسؤول 80% اين مرگ وميرها باشد. اثرات مفيد مراقبت هاي دوران بارداري از سالها قبل توسط چندين مطالعه توصيفي مشخص شده است. با اين حال، روشهايي كه بتواند با زمان بندي صحيح و تأثير بر محتواي اين مراقبت ها نقش مهمي در پيامد و پيش آگهي پره اكلامپسي واكلامپسي ايفا كند هنوز مشخص نشده است. هدف از اين مطالعه بررسي وضعيت اين مراقبت ها در بيماران بستري در مركز آموزشي ـ درماني علوي اردبيل در جهت بهينه سازي روشهاي مذكور بود.
روش بررسي: اين بررسي يك مطالعه توصيفي است كه از طريق بررسي بيمارستاني و بهداشتي 255 بيمار مبتلا به پره اكلامپسي واكلامپسي بستري درمركز آموزشي ـ درماني علوي طي سالهاي 80-1379 انجام گرفت.
يافته ها : حداكثر شيوع پره اكلامپسي ـ اكلامپسي متعلق به افرادي بود كه مراقبت هاي كامل دوران بارداري را دريافت كرده اند (63%). شيوع پره اكلامپسي خفيف و شديد در اين افراد يكسان بود. در حالي كه در افراد داراي مراقبت ناقص شيوع پره اكلامپسي شديد دو برابر پره اكلامپسي خفيف بود. نود درصد موارد اكلامپسي مربوط به گروه مراقبت نشده و 10% موارد مربوط به گروه تحت مراقبت ناقص بود. شيوع پره اكلامپسي در مركز مورد بررسي 12 % برآورد شد كه به ترتيب 8/49% آن پره اكلامپسي شديد 3/42% پره اكلامپسي خفيف و 9/7% اكلامپسي بود. پنجاه و نه درصد موارد مربوط به مناطق روستايي و 41 % مربوط به مناطق شهري بود. شصت و دو درصد موارد مناطق روستايي و 45 % موارد مناطق شهري از نوع پره اكلامپسي شديد بودند. بيشترين فراواني پره اكلامپسي و اكلامپسي مربوط به زنان با ميانگين سني 25 سال، زايمان اول و دوم، ميانگين وزني 75 كيلو گرم، خانه دار، وسطح سواد در حد ابتدايي بود و در 2/67% بيماران سابقه فشار خون مزمن وجود داشت.
نتيجه گيري: در مادران باردار مراجعه كننده به مركز آموزشي ـ درماني علوي اردبيل شيوع پره اكلامپسي واكلامپسي نسبت به مطالعات جهاني بيشتر بود. بيست و هشت و دو دهم درصد مبتلايان فاقد مراقبت هاي دوران بارداري بودند وشيوع پره اكلامپسي شديد در مادران فاقد مراقبت دوران بارداري (7/66%)بيشتراز مادران داراي مراقبت (2/43%) بود .