چکیده
زمينه و اهداف: اختلال نافرمانی مقابله¬ای از جمله اختلالاتی است که با الگوی پایدار منفی کاری، نافرمانی، لجبازی، خصومت و سرکشی در برابر اولیا قدرت فراتر از رفتارهاي يك كودك طبيعي توصيف شده است و گفته شده است كه كيفيت زندگي خانوادگي كودك مهمترين عامل در رشد و توسعه ي اين اختلال است و مديريت و چگونگي تعامل با كودك می تواند به کاهش نشانگان آن کمک کند.
مواد و روش¬ها: پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش الگوی ارتباطی مادران بر کاهش علائم اختلال نافرمانی مقابله ای بر فرزندان انجام گرفت. روش پژوهش کارآزمایی بالینی و از طرح پيش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه كنترل استفاده شد. به اين منظور از بين مادران دانش آموزان پسر مقطع دبستان شهر اصفهان در سال تحصیلی 89-88، كه ملاك هاي ورود به پژوهش را دارا بودند با روش نمونه¬گیری چند مرحله ای30 نفر انتخاب و به تصادف در گروههای آزمایش و کنترل گمارده شدند. براي گردآوري اطلاعات از مقیاس درجه بندی اختلال نافرمانی مقابله¬ای (ODDRS, Oppositional Defiant Disorder Rating Scale) كه روايي و پايايي آن مورد تأييد قرار گرفته است، استفاده شد. داده هاي بدست آمده با بهره گيري از روش آماري تحلیل کوواریانس تجزيه و تحليل گرديد.
يافته¬ها: يافته¬هاي پژوهش نشان داد که بین عملكرد گروههای آزمایشی و گروه کنترل در کاهش نشانه های اختلال نافرمانی مقابله ای در مراحل پس آزمون و پیگیری تفاوت معنی¬داری وجود دارد (0001/0≤ p).
نتيجه¬گيري: بنابراين مي توان نتيجه گرفت كه آموزش الگوی ارتباطی مادران بر کاهش علائم اختلال نافرمانی مقابله ای فرزندان تأثير دارد و به عنوان يك روش مداخله اي مؤثر قابل استفاده مي باشد.