چکیده
زمینه واهداف: برخی از شاخصهای کیفی آب آشامیدنی بیشتر از جنبه ی رضایت مصرف کننده مطرح است (مانند سختی). اما وجود برخی از مواد شیمیایی مانند فلوراید در غلظتهای بالاتر از حد استاندارد می تواند سلامت مصرف کنندگان را در مواجهه دراز مدت به خطر اندازد. مطالعه حاضر با هدف ارائه وضعیت کیفی آبهای آشامیدنی استان آذربایجان شرقی بویژه از نظر فلوراید انجام شد.
مواد و روش ها: نتایج آنالیز شیمیایی 668 منبع آب آشامیدنی شهری و روستایی 19 شهرستان که در مرکز بهداشت استان به صورت آماده موجود بود بررسی و اطلاعات مربوط به غلظت فلوراید، سختی، pH، حالت قلیایی و هدایت الکتریکی (جمعا 3340 پارامتر) استخراج و پس از آزمون آماری، با استانداردهای موجود مقایسه گردید. برای روستاهای با غلظت بالای فلوراید، نمونه برداری و آنالیز مجدد به عمل آمد.
یافته ها: مقادیر هدایت الکتریکی آبهای آشامیدنی از 104 تا µs/cm 4660 و بطور میانگین µs/cm570 ± 740 متفاوت بود. مقادیر سختی از 40 تا mg/L 1434 کربنات کلسیم و بطور متوسط mg/L 100 ± 228 متفاوت بود. در 3/91% منابع آب آشامیدنی استان مقدار فلوراید mg/L5/0≥ بود. در 22 منبع مقدار فلوراید بیش از mg/L 1 اندازه گیری شد که منجر به فلوروزیس دندانی شده بود.
نتیجه گیری: استفاده از برخی منابع آب آشامیدنی که از نظر املاح و سختی بالاتر از حدود مجاز هستند لازم است در صورت امکان محدود شود. در منابعی که فلوراید بالاتر از mg/L1 می باشد با توجه به افزایش احتمال شیوع فلوروزیس دندانی لازم است منبع جدید آب آشامیدنی تامین شود.