چکیده
زمينه و اهداف: سکته مغزی (استروک) یکی از بیماریهای شایع و ترسناک درگیرکننده سیستم عصبی مرکزی است. اکثر موارد استروک از نوع ایسکمیک
می باشد. تا زمان تأیید (r-tpa (recombinant tissue plasminogen activator وریدی درمان مؤثر و کارایی برای این بیماری ناتوان کننده نداشتیم. اما این درمان هم دربرگیرنده درصد کمی از بیماران بود و بنا به علل مختلف در اکثر موارد, قابل استفاده نیست. به همین علت باید دنبال شیوه های جدید و مؤثرتر که دربرگیرنده بیماران بیشتری باشد, گردید. یکی از این اقدامات تزریق داخل شریانی tpa است.
مواد و روش¬ها: با در نظر گرفتن کل شرایط, ده بيمار مبتلا به استروك ايسكميك حاد جهت درمان ترومبوليز داخل عروقي در مطالعه وارد شدند. کرايتریاهای احتمالی آن عبارتند از: شروع علائم بین 6-3ساعت, انسداد عروق مغزی بزرگ, نقص شدید عصبی, پنجره زماني حداكثر براي سيستم قدامي 6 ساعت و براي خلفي 18 ساعت بود. آزمايشات خوني, الكتروليت, قند¬خون و CT اسكن ساده مغزي براي همه بيماران انجام شد. جهت ارزیابی وضعیت نرولوژیک و جواب به درمان از مقیاس استروک NIH استفاده شد. مقیاس فوق الذکر در شروع درمان, دو ساعت بعد از درمان, 24 ساعت بعد از شروع نخستین علامت, 7 روز و 3 ماه بعد از درمان, توسط نورولوزيست سنجیده و ثبت شد. در ابتدا آنژیوگرافی چهار رگ از طریق شریان فمورال انجام پذیرفت. بعد از مشخص¬شدن رگ هدف و محل ضایعه,20-10 میلی گرم r-tpA داخل شریانی به آهستگی و در عرض 45 دقیقه تا یکساعت تزریق شد.
يافته¬ها: در کل 10 بیمار (6 مرد و4 زن), 23 تا 74 ساله مورد بررسی قرار گرفتند. شرايين درگير عبارت بودند از: دو مورد سيستم خلفي, دو مريض با انسداد شاخه فوقاني شريان مغزي مياني چپ, دو مورد انسداد شريان مغزي مياني راست و چهار مورد انسداد قسمت ديستال كاروتيد داخلي چپ. در كل در 7 مورد ركاناليزاسيون كامل(70%), يك مورد ناقص (10%) و در دو بيمار با انسداد دیستال كاروتيد (T-type) ركاناليزاسيون ناموفق (20%) داشتيم. بيماران با ركاناليزاسيون كامل, بهبودي قابل توجه داشتند. در پيگيري سه ماه, بيماران با انسداد كاروتيد( T-type حتي با ركاناليزاسيون ناقص) نقص عصبي شديد باقيمانده داشتند. براي دو بيمار stenting شرايين مغزي مياني راست و كاروتيد داخلي چپ همزمان با ترومبوليز بطور موفقيت¬آميز انجام گرفت.
نتیجه¬گیری: گرچه استروک ایسکمیک بیماری ناتوان¬کننده و بالقوه کشنده می¬باشد. اما درمان باr-tpa داخل شریانی در پاره¬اي از موارد انتخاب شده بسيار مؤثر است. البته اين نوع درمان در موارد شدیدی مثل انسداد T-Type اثر قابل توجهي ندارد.