چکیده
زمينه و اهداف: طي ساليان اخير، اطلاعات جمع آوري شده نشان داده اند كه تا اندازه اي مي توانيم پاسخ تخمداني را پيش بيني نماييم. عواملي كه بعنوان پيش بيني كننده هاي احتمالي بررسي شده اند، شامل ويژگي هاي بيمار از قبيل سن و شاخص توده بدني (BMI)، حجم تخمدان، تعداد فوليكول هاي آنترال و نشانگرهاي هورموني سرم هستند. اطلاعات موجود در اين زمينه، ناهمگون و در برخي موارد متناقض مي باشند. هدف از اين مطالعه، بررسي برخي عوامل پيش بيني كننده پاسخ تخمداني طي سيكل IVF مي باشند.
مواد و روش ها: در يك مطالعه تحليلي و مقطعي، 100 زن كانديد IVF در مركز ناباروري مرکز آموزشي-درماني الزهرا تبريز طي 14 ماه بررسي شدند. درنهايت 96 بيمار جهت ادامه درمان باقي مانده و 4 نفر ديگر از به علت دارا نبودن معيارهاي ورود به مطالعه از مطالعه حذف شدند. ميزان پاسخدهي تخمدان در دو بخش بر اساس تعداد فوليكول ها (≥10فوليكول ، <10 فوليكول) و اووسيت هاي كسب شده (پاسخ مناسب: 14-5 اووسيت، پاسخ ناكافي: ≤ 4 اووسيت و پاسخ بيش از حد: ≥ 15 اووسيت) ارزيابي گرديد. سن و BMI بيمار، وضعيت مصرف سيگار، حجم تخمدان، تعداد فوليكول هاي آنترال و سطح سرمي FSH، LH و استراديول (همگي بين روز 2 و 5 سيكل) بعنوان پارامترهاي پيش بيني كننده پاسخ تخمدان بررسي شدند.
يافته ها: 96 خانم با سن متوسط 9/5±8/29 (40-20) سال وارد مطالعه شدند. موارد پيش بيني كننده براي تعداد ناكافي فوليكول هاي بدست آمده شامل بالا بودن سن، BMI و FSH پايه و پايين بودن تعداد فوليكول هاي آنترال بودند. بين تعداد فوليکولهاي بدست آمده رابطه معني داري با مصرف سيگار، حجم تخمدان و طول مدت نازايي وجود نداشت. عامل پيش بيني كننده مستقلي در اين زمينه وجود نداشت.
نتيجه گيري: موارد پيش بيني كننده تعداد ناكافي اووسيت هاي بدست آمده شامل بالا بودن سن، BMI بالا، طولاني بودن مدت نازايي و سطح بالاي FSH پايه و پايين بودن حجم تخمدان و کم بودن سطح استراديول پايه بودند. رابطه معني داري بين تعداد اووسيت هاي بدست آمده با مصرف سيگار، سطح LH و تعداد فوليكول هاي آنترال وجود نداشت. همبستگي معني دار و معكوسي بين سن، BMI و FSH سرمي پايه و همبستگي مستقيم بين سطح استراديول سرم و تعداد فوليكول هاي آنترال با تعداد فوليكول ها و اووسيت هاي بدست آمده وجود داشت. اطلاعات فعلي را مي توان جهت پيش بيني پاسخ تخمدان در بيماران نيازمند IVF بكار گرفت.