بررسي شيوع سندرم متابوليک در کودکان و نوجوانان چاق

چکیده

زمينه واهداف: شيوع و شدت چاقي در کودکان بطور قابل توجهي رو به افزايش است چاقي دوران کودکي سبب افزايش بروز سندرم متابوليک در کودکان و نوجوانان شده است . هدف اين مطالعه تعيين ميزان شيوع سندرم متابوليک درکودکان و نوجوانان چاق و ارزيابي رابطه ي آن با درجات مختلف چاقي مي باشد. روش بررسي: در اين مطالعه مقطعي توصيفي تعداد 235 کودک و نوجوان داراي اضافه وزن و چاق 4 الي 18 ساله بررسي شدند . پس از معاينه باليني‌، فشار خون و نمايه ي توده ي بدن در همه موارد اندازه گيري شد. براساس نمايه ي توده ي بدن طبق تقسيم بندي مرکز کنترل بيماري در سال 2000 به سه گروه : 1- در معرض خطر اضافه وزن ( نمايه ي توده ي بدن بيشتر از صدک 85 ولي کمتر از صدک 95) ، 2- اضافه وزن ( نمايه ي توده ي بدن مساويي يا بيشتر از صدک 95 ولي کمتر از صدک 97) ،3- اضافه وزن شديد ( نمايه ي توده ي بدن مساوي يا بيشتر از صدک 97) تقسيم شدند . بعد از تبديل نمايه ي توده ي بدن به Z-Score برحسب سن و جنس، Z-Score مساوي يا بيشتر از 2 را چاق تعريف کرديم. و بعد از 12 ساعت ناشتايي نمونه خون براي اندازه گيري پروفايل ليپيدهاي سرم و گلوکز سرم گرفته شد .سندرم متابوليک در صورت وجود 3 تا از 5 عامل خطر ساز: فشار خون بيشتر از صدک 95، کلسترول-HDL کمتر از صدک 5 ، تري گليسريد سرم بيشتر از صدک 95، Z-Score نمايه ي توده ي بدن مساوي يا بيشتر از 2 ( همه موارد براساس سن و جنس تعديل شدند ) وقندخون ناشتاي بيشتر از mg/dl 100 ، تشخيص داده شد. يافته ها : شيوع کلي سندرم متابوليک 9/31% بود و رابطه مستقيمي با ميزان افزايش وزن داشت ،در افراد در معرض خطر اضافه وزن 6/11% ،داراي اضافه وزن 3/6% و در موارد اضافه وزن شديد 8/40% بود (0005/0P<). تري گليسريد بالا شايعترين جزء سندرم متابوليک بود(2/53%)، 7/24% افراد کلسترول HDL- پائين و 4/20% پرفشاري خون و 9/28% هيپرگليسمي ناشتا داشتند. رابطه آماري معني داري بين گلوکز ناشتاي مختل و درجه افزايش وزن وجود داشت(05/0P<). نتيجه گيري: سندرم متابوليک در کودکان و نوجوانان داراي اضافه وزن و چاق مورد مطالعه ي ما شيوع بالايي دارد و با شدت اضافه وزن شيوع آن افزايش مي يابد. اين مطالعه نشان دهنده ضرورت اقدامات پيشگيرانه اوليه از طريق آموزش پايدار براي تغذيه صحيح و فعاليت فيزيکي در اين گروه سني مي‌باشد.