چکیده
زمینه: دوره‌های ریکاوری در حین تمرینات شدید باعث تغییراتی در جریان خون، مانند عوامل هماتولوژی و آسیب عضلانی می‌شود. هدف از تحقيق حاضر بررسي ریکاوری‌های مختلف در یک جلسه تمرین تناوبی وامانده ساز شدید بر تغییرات مقادیر پلاکت، گلبول سفید خون و کراتین کیناز سرم قبل، بلافاصله و دو ساعت پس از اتمام تمرین در مردان سالم فعال بود.
روش کار: تعداد 24 نفر مرد سالم فعال (سن: 1/57±21/70، وزن: 11/75±68/41، درصد چربی: 6/11±15/93و 5/87±41/83 :xam2VO) انتخاب و به روش تصادفی در سه گروه هشت نفره شامل: گروه ریکاوری غیرفعال کنترل، ریکاوری فعال هوازی و کشش PNF مورد مطالعه قرار گرفتند. نمونه‌هاي خوني در سه مرحله زمانی پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری از سیاهرگ بازوئی جمع‌آوري شد. براي سنجش گلبول‌های سفید و پلاکت خون از روش فلوسایتومتری و دستگاه Mindray BC-5800 و جهت سنجش کراتین کیناز سرم از روش الایزا استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌های تحقیق از آزمون آماري تحليل واريانس با اندازه‌گیری‌های مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در سطح معناداری ۰۵/۰ α= استفاده شد.
نتایج: نتایج آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری‌های مکرر، تفاوت معني‌داري براي تعداد گلبول‌های سفید، پلاکت خون و کراتین کیناز سرم در دوره‌های مختلف تمرینی پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری نشان داد (0/001 >p). نتایج آزمون تعقیبی بونفرونی حاکی از تفاوت معنی‌دار در گروه کنترل بین مرحله پس‌آزمون و پیگیری ( 0/05 >p)، در گروه PNF بین مراحل پیش‌آزمون و پس‌آزمون و پس‌آزمون با پیگیری (0/05 >p) و در گروه هوازی بین مراحل پیش‌آزمون با پس‌آزمون (0/001 >p) و پس‌آزمون با پیگیری (0/01 >p) بود. همچنین نتایج آزمون بونفرونی میزان کراتین کیناز سرم تفاوت معنی¬داری بین مرحله پیش آزمون و پس آزمون(0/01>p) در گروه کنترل، بین پیش آزمون و پس آزمون(0/05>p) و پس‌آزمون و پیگیری (0/01 >p) در گروه PNFوجود داشت.
نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاکی از عدم تاثیر ریکاوری هوازی و کششی PNF در فواصل استراحتی در یک جلسه تمرین HIT روی پلاکت، گلبول سفید خون و کراتین کیناز می‌باشد، اما باعث تغییر مقادیر در قبل و بعد از تمرین در هر گروه می‌شود. بنابراین نوع ریکاوری فعال و غیرفعال مزیتی جهت تغییر در برخی مقادیر هماتولوژیک و آسیب عضلانی پس از یک جلسه تمرین شدید ندارد.