عذرا بهروزي فرد مقدم
1، مهرانگيز ابراهيمي ممقاني
2*، محمد اصغري جعفرآبادي
31 کميته تحقيقات دانشجويي، دانشکده تغذيه، دانشگاه علوم پزشکي تبريز، تبريز، ايران
2 مرکز تحقيقات علوم تغذيه، دانشکده تغذيه، دانشگاه علوم پزشکي تبريز، تبريز، ايران
3 مرکز تحقيقات آموزش پزشکي، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکي تبريز، تبريز، ايران
چکیده
زمینه: تغذيه سالم يکي از مهمترين عوامل مؤثر در سلامتی و پیشگیری از چاقی می باشد. این مطالعه به منظور ارزیابی مصرف میان وعده های غذائی و ارتباط آن با درجه چاقی و الگوی لیپیدی سرم در افراد بيش وزن و چاق در تبريز انجام گرفت.
روش کار: در مطالعه مقطعي تحلیلی حاضر422 مرد و زن در محدوده سني20-60 سال با نمايه توده بدني(BMI) بالایKg/m2 9/24 صورت گرفت. وزن و قد اندازه¬گیری شد و افراد برحسب BMI به چهار گروه "Kg/m299/29-25"- "Kg/m299/34-30" و " Kg/m299/39-35"و "Kg/m240≥ " تقسیم شدند. خونگیری ناشتا در افراد برای ارزیابی الگوی لیپیدی سرم صورت گرفت. پس از تکمیل پرسشنامه بسامد غذايي80 آیتم، ميانه بار مصرف ميان وعده ها در هفته برآورد و ارتباط آن با وضعیت BMI و الگوی لیپیدی سرم با استفاده از ضريب همبستگي مورد آنالیز قرار گرفت.
يافته¬ها: BMI همبستگی مستقیم معنی¬داری را با کلسترول تام (001/0=P) و تری گلیسرید (009/0=P) سرم نشان داد. چای و میوه¬ها بیشترین و برعکس کمپوتها و شیر کم¬چرب کمترین میانه¬بار مصرف در میان وعده¬های را نشان داد. BMI با بار مصرف هفتگی شیر کم چرب و چای به ترتیب همبستگی منفی و مثبت، نشان داد. همبستگی منفی بین کلسترول تام سرم با بار مصرف هفتگی آبمیوه¬های طبیعی (100/0- =r ، 041/0=P) و آبمیوه¬های صنعتی (147/0- =r ،002/0=P)، HDL-c سرم با بار مصرف هفتگی بستنی (120/0- =r ،016/0=P) و LDL-c سرم با بار مصرف هفتگی آبمیوه صنعتی (140/0-=r ، 005/0=P) یافت شد. بار مصرف هفتگی قهوه و بستنی نیز همبستگی منفی با سطح تری گلیسرید سرم نشان دادند.
نتيجه¬گيري: نتایج مطالعه حاضر حاکی از اثرات مفید میان وعده¬های سالم مانند شیر کم چرب و آبمیوه¬ها بر روی الگوهای لیپیدی و همچنین نمایه توده بدنی است.