رقیه فخرپور
1*، خسرو ابراهیم
1، سجاد احمدی زاد
1، حمید طیبی خسروشاهی
21 گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
2 گروه نفرولوژی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران
چکیده
زمینه و اهداف: مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی- عروقی در بیماران کلیوی مزمن به طور گسترده‌ای در حال افزایش است. هدف این مطالعه ارزیابی اثر بخشی تمرینات منظم ترکیبی حین دیالیز بر فاکتورهای خطر مداخله‌گر در کلسیفیکاسیون عروقی در بیماران همودیالیزی بود.
مواد و روش¬ها: تعداد 45 نفر بیمار همودیالیزی با ميانگين سن وزن، به طور تصادفی در دو گروه تمرین (24 نفر) و گروه کنترل (21 نفر) انتخاب شدند. گروه تمرين در يك دوره برنامه تمرين ترکیبی 16 هفته‌اي شركت كردند. تمرینات شامل رکاب زدن بوسیله ارگومتر و تمرینات مقاومتی پا با استفاده از وزنه در طول سه جلسه هفتگی دیالیز بود. قبل از شروع تمرینات و پس از پایان دوره تمرینی، پارامترهای مرتبط با کلسیفیکاسیون و عملکرد کلیه (فاکتور رشد فیبروبلاستی 23، پاراتورمون، فسفر و کلسیم) و کیفیت زندگی اندازه‌گیری شدند.
یافته¬ها: بر اساس نتایج، 4 ماه تمرین ترکیبی، موجب کاهش معنی‌دار مقدار هورمون پاراتیروئید و فسفر گردید. اما تغییر معنی‌داری در مقدار فاکتور رشد فیبروبلاستی 23 و کلسیم در اثر تمرین مشاهده نگردید . همچنین فعالیت ورزشی به¬طور معنی‌داری، باعث بهبود کیفیت زندگی و عملکرد بدنی بیماران همودیالیزی گردید .
نتيجه¬گيري: تغییر در برخی فاکتورهای مرتبط با کلسیفیکاسیون عروقی و همچنین بهبود کیفیت زندگی نشان دهنده اثر مثبت تمرینات ترکیبی بر این بیماران است.