عوامل خطر بیماری‌های قلبی‌عروقی در رانندگان تاکسی در کلانشهر تبریز

چکیده

زمینه. رانندگان تاکسی با توجه به شرایط کاری سخت، ساعات کاری بالا، استرس روزانه و درآمد پایین یکی از گروه‌های خطر بیماری‌های قلبی‌عروقی هستند. مطالعه حاضر به بررسی شیوع عوامل خطر بیماری‌های قلبی‌عروقی در بین رانندگان تاکسی در کلانشهر تبریز پرداخته است.

روش کار. مطالعه حاضر به‌صورت توصیفی-تحلیلی با مشارکت رانندگان تاکسی در سال 1399 انجام گرفت. تعداد 400 نفر از رانندگان تاکسی در شهر تبریز با بهره‌گیری از نمونه‌گیری چند مرحله‌ای وارد مطالعه شدند. پرسشنامه در سه قسمت شامل سؤالاتی در مورد ویژگی‌های جمعیت‌شناختی و خوداظهاری رانندگان در مورد وجود عوامل خطر بیماری‌های قلبی‌عروقی در خود و یا سایر اعضای خانواده و پرسشنامه بین‌المللی استاندارد فعالیت بدنی، پرسشنامه استاندارد کیفیت خواب و پرسشنامه استاندارد خودارزیابی وضعیت اقتصادی بود. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای Excell وStata 15 با به‌کارگیری مدل لوجیت انجام گرفت.

یافته‌ها. حدود 50 درصد از رانندگان دارای درجات مختلفی از اضافه وزن و چاقی بودند. در کل 30 درصد از رانندگان مبتلا به پرفشاری خون بوده و نزدیک به 5/11 درصد آنان به‌صورت همزمان مبتلا به دیابت، پرفشاری و چربی خون بالا بودند. بیش از 16 درصد از رانندگان گزارش کردند که در خانواده خود حداقل یک بیمار با فشار خون بالا و یا دیابت دارند. همچنین، تنها 30 درصد از رانندگان دارای کیفیت خواب خوب بودند. سه متغیر مستقل تحصیلات زیر دیپلم، تعداد روزهای کاری در هفته و نمره کیفیت خواب رانندگان احتمال خطر بیماری قلبی را افزایش می‌دادند.

نتیجه‌گیری. نتایج مطالعه بیانگر چالش‌های جدی سلامت قلبی‌عروقی رانندگان تاکسی به‌عنوان عوامل اصلی حمل و نقل درون‌شهری می‌باشد.

پیامدهای‌عملی. با توجه به اهمیت بالای سلامت رانندگان تاکسی و با در نظر گرفتن شرایط کاری سخت آنان اجرای مداخلات ارتقای سؤاد سلامت شغلی رانندگان، پایش سالانه سلامت، اتخاذ مداخلات با رویکرد رفتاری و همچنین برنامه‌های حمایتی در خصوص موضوعات اقتصادی می‌تواند در کاهش عوامل خطر سلامتی رانندگان مؤثر باشد.