چکیده
زمینه. یکی از دلایل اصلی افزایش مرگومیر ناشی از سرطان پستان در ایران میزان پایین غربالگری و تشخیص دیرهنگام آن میباشد. عوامل مختلفی می‌توانند بر میزان غربالگری سرطان پستان تأثیر بگذارند، لذا مطالعه حاضر با هدف شناسایی و تعیین باورهای امتناع از انجام ماموگرافی در زنان انجام شد.
روش‌کار. این پژوهش بخشی از یک مطالعه بزرگتر با رویکرد ساخت ابزار شناختی موانع ادراکی انجام ماموگرافی بود. در مطالعه توصیفی-مقطعی حاضر، موانع انجام ماموگرافی در میان 500 نفر از زنان 40 تا 69 ساله با استفاده از پرسشنامه مورد سنجش قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 16 انجام شد.
یافته‌ها. براساس نتیجه مطالعه پایلوت موانع، باور به سرنوشت و تقدیر (76/9)، بالابودن هزینه ماموگرافی (63/5)، اجتناب از فکر کردن در مورد سرطان پستان (50/7) و باور به سالم بودن و نداشتن بیماری یا مشکل در پستان (48/3) تقریبا توسط بیش از نیمی از شرکتکنندگان به‌عنوان موانع انجام ماموگرافی بیان گردید.
نتیجه‌گیری. موانع انجام ماموگرافی در زنان جامعه ایرانی ریشه در باورهای فرهنگی-مذهبی، کمبود آگاهی و اطلاعات و نبود سیستم حمایت از غربالگری ماموگرافی از قبیل هزینه بالای انجام غربالگری دارد. بنابراین، افزایش غربالگری ماموگرافی نیازمند انجام مداخله در سطح فرد، خانواده، جامعه، سیستم بهداشتی درمانی و سیاستگزاری‌های مربوط به سلامت میباشد. پیامدهای عملی. باورهای فرهنگی-مذهبی و هزینه بالای انجام ماموگرافی مهم‌ترین موانع انجام ماموگرافی بودند. بنابراین لازم است اقدامات لازم درخصوص تعدیل این موانع انجام گردد.