چکیده
زمینه. اختلال طیف اوتیسم (ASD) یک گروه از اختلالات است که با مشکلاتی در رفتارهای حسی-حرکتی تکراری اولیه، تعامل اجتماعی و مهارت‌های ارتباطی و الگوهای کلیشه‌ای فعالیت‌ها توصیف می‌شود. هدف از این مطالعه بررسی نظام‌مند تأثیرات داروی دونپزیل بر روی ASD بود.
روش کار. مرور نظام‌مند با استفاده از پروتکل JBI در پایگاه‌های اطلاعاتی Medline (PubMed), Cochrane Scopus و EMBASE انجام شد. مقالات به زبان انگلیسی با تاریخ انتشار حداکثر تا سال 2024 انتخاب شدند.
یافته‌ها. 9 مطالعه (4 کارآزمایی بالینی تصادفی‌شده، 4 مداخله با برچسب باز و 1 گزارش موردی) وارد مرور نظام‌مند شدند. نتایج مطالعات متنوع بودند و برخی از مطالعات نشان دادند که دونپزیل ممکن است در توسعه زبان و مدیریت علائم رفتاری بهبود ایجاد کند. یافته‌ها نشان دادند که بهبودهای قابل توجهی در مهارت‌های زبانی بیانی و دریافتی در کودکان با سنین پایین‌تر رخ می‌دهد و مهارت‌های عملکردی به‌ویژه در جوانان بهبود می‌یابند. همچنین، تأثیر مثبتی بر الگوهای خواب نیز گزارش شد. با این حال، نتایج برخی مطالعات در عملکرد اجرایی متفاوت بودند.
نتیجه‌گیری. دونپزیل ممکن است در بهبود توسعه زبان و کنترل علائم رفتاری در ASD مؤثر باشد، اما نیاز به تحقیقات بیشتر در مورد دوز استفاده، تأثیرات بلندمدت، و عوارض جانبی وجود دارد.
پیامدهای‌عملی. دونپزیل می‌تواند جهت بهبود نمای کلی بالینی و مهارت‌های زبانی افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم مورد استفاده قرار گیرد.