چکیده
زمینه. با توجه به وجود شواهد علمی متناقض در حوزه قدرت اثربخشی مداخلات توانبخشی شناختی رایانه محور، پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی مداخله توانبخشی شناختی رایانه محور با مداخله غیررایانهای بر بهبود حافظه بیماران مبتلا به سکته مغزی شهر تبریز انجام شد.
روش‌کار. روش پژوهش، نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه افرادی بودند که در شهر تبریز دچار سکته ی مغزی شده بودند. پس از شناسایی بیمارانی که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند، 45 بیمار دچار سکته مغزی به روش هدفمند انتخاب و در دو گروه آزمایش (15 نفر گروه آزمایش رایانه ای و 15 نفر گروه آزمایش غیررایانه ای) و یک گروه کنترل (15 نفر در لیست انتظار) به صورت تصادفی جایگزین شدند. برای سنجش متغیرهای وابسته، از خرده مقیاس فراخنای ارقام وکسلر و مقیاس MMSE استفاده شد. بسته درمانی توانبخشی شناختی به صورت هفته ای سه جلسه در طول 7 هفته برای گروه آزمایش غیررایانه ای ارائه شد. بسته توانبخشی رایانهای نیز شامل نرم افزار کاپیتان لاگ بود که در طول زمانی مشابه اجرا شد.
یافته‌ها. نتايج نشان داد که توانبخشی شناختی رایان های و غیررایان های بر افزایش میزان حافظه فعال (دیداری وشنیداری) در هر دو گروه آزمایشی به طور یکسان موثر بودند.
نتیجه‌گیری. جهت گیری غیرمستدل در کیفیت و کمیت استفاده از مداخلات رایانهای جدید، مطلوب نبوده و دنیای مداخلاتی مربوطه باید از توانمندی هر دو مداخله رایانهای و غیررایانهای در جهت ارتقا میزان حافظه افراد دچار سکته مغزی استفاده نماید.
پیامدهای عملی. بر پایه یافته های حاصله، متخصصان امر می توانند از پتانسیل های هر دو مداخله یارانه ای و غیررایانه ای در بهبود عملکرد حافظه فعال شنیداری/دیداری در افراد مبتلا به سکته مغزی استفاده نمایند.