مقایسه تزریق خون اتولوگ با متیل پردنیزولون در درمان بیماران مبتلا به فاشئیت پلانتار: کارآزمایی بالینی یک سویه کور

چکیده

زمینه. برای درمان فاشئیت پلانتار روش­های مختلفی پیشنهاد شده ­است. از این میان تزریق خون اتولوگ در چند سال گذشته مورد بحث ­و بررسی قرار گرفته و یافته­ ها حاکی از تاثیرات آن در میان­ مدت بوده و در برخی مطالعات نتایج بهتری به نسبت کورتیکواستروئید نشان داده­ است. این مطالعه با هدف مقایسه تاثیر دو روش درمانی تزریق موضعی خون اتولوگ و کورتیکواسترویید با گروه کنترل در درمان فاشئیت پلانتار انجام پذیرفت.

روش‌کار. در مطالعه آینده­نگر حاضر که در بیمارستان شهید بهشتی بابل طی سال­های 1399- 1400 صورت گرفته است؛ نود بیمار فاشئیت پلنتار در دو گروه درمان توسط تزریق کورتیکواستروئید و یا تزریق خون اتولوگ بررسی شدند. میزان درد و رضایت بیماران در طی سه و شش ماه پس از تزریق توسط (Visual Analogue Scale, VAS) و (Room Mean Square, RMS) ثبت شد. توصیف و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم­افزار SPSS 22 با شاخص­های توصیفی و آزمون­های آماری در سطح معناداری 0/05 انجام پذیرفت.

یافته‌ها. در ماه سوم پس از تزریق استروئید و خون اتولوگ، دو گروه از لحاظ درد و رضایت اختلاف معناداری نداشتند. ولی شش ماه پس از تزریق، گروه خون اتولوگ به ­طور معناداری درد کمتری نسبت به گروه استروئید داشتند (0/001>P). همچنین میزان رضایت بیماران در گروه خون اتولوگ در ماه ششم نسبت به گروه تزریق استروئید به ­طور معناداری بیشتر بود (0/018=P). میانگین شدت درد در شش ماه پس از تزریق در گروه استروئید 1/37 ± 5/40 و در گروه خون اتولوگ 1/87 ± 3/76 بود (0/001>P). بر مبنای آزمون ویلکاکسون، تزریق استروئید در ماه ششم نسبت به ماه سوم، به­ طور معناداری با افزایش نمره VAS همراه بوده (0/011=P)؛ درحالی­که تزریق خون اتولوگ کاهش نمره­ی VAS را بهمراه داشت (001/0>P).

نتیجه‌گیری. تزریق خون اتولوگ بر بیماران فاشئیت پلنتار طی مدت شش ماه پس از تزریق دارای اثرات کاهش درد و رضایت­مندی قابل­توجهی نسبت به تزریق کورتیکواستروئید می­باشد. با این حال، در طی مدت سه ماه این اثرات نسبت به کورتیکواستروئید معنادار نبوده­است.

پیامدهای عملی. تزریق خون اتولوگ در موارد فاشئیت پلنتار به­ عنوان درمان کوتاه­ مدت کورتیکواستروئید توصیه می­ شود.