چکیده
زمينه. اختلال نقص توجه و بیشفعالی (ADHD) یکی از شایعترین اختلالات روانپزشکی با شروع در سن کودکی است که سردسته علایم آن بیش فعالی، نقص توجه و تکانشگری هستند. هدف این مطالعه بررسی تغییرات مولکولی ژن DRD4 و ارتباط آن با ADHD با توجه به دوز متیل فنیدیت بود.
روشکار. جامعه آماری تحقیق شامل تمام افراد 5 تا 18 ساله مبتلا به ADHD شهر تبریز بود که به درمانگاه روانپزشکی بزرگمهر وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تبریز مراجعه کرده و نیازمند درمان دارویی بودند. شدت علایم با استفاده از مقیاس کانرز ارزیابی شد. سپس 4 ميلی ليتر خون از هرکدام از افراد گرفته شده و DNA با استفاده از روش Salting out استخراج شد. بعد از انجام PCR محصولات با استفاده از آنزيم های محدود کننده اختصاصی به قطعات مورد نظر تقسيم شده و بعد از ژل الکتروفورز در آگاروز 2 درصد، پلیمورفسيمهای Ex3 VNTR و rs3758653 ژن DRD4 بررسی گرديد. آخرین دوز مصرفی برای رسیدن به پاسخ درمانی بر اساس میلیگرم بر کیلوگرم ثبت شد. سپس وجود رابطه بین دوز داروی مصرف شده برای دستیابی به پاسخ درمانی و وجود پلی مورفیسم های ذکر شده بررسی شد.
يافتهها. بین وجود پاسخ به درمان و نوع پلی مورفیسم رابطه معنی دار آماری دیده نشد. بین میانگین دوز دارو و پلی مورفیسم های 3 تکرار و 4 تکرار و 6 تکرار و بیش از 6 تکرار در پلی مورفیسم EX3VNTR در ژن DRD4 رابطه معنی دار آماری دیده نشد. بین میانگین دوز دارو و ژنوتیپ های CCو TCو TTدر پلیمورفیسم rs3758653 موجود در ژن DRD4رابطه معنی دار آماری دیده نشد.
نتیجهگیری. بین وجود پاسخ به درمان و نوع پلی مورفیسم رابطه معنی دار آماری دیده نشد. بین میانگین دوز دارو و پلی مورفیسم های 3 تکرار و 4 تکرار و 6 تکرار و بیش از 6 تکرار در پلی مورفیسم EX3VNTR در ژن DRD4 رابطه معنی دار آماری دیده نشد. بین میانگین دوز دارو و ژنوتیپ های CCو TCو TTدر پلی مورفیسم rs3758653 موجود در ژن DRD4رابطه معنی دار آماری دیده نشد.
پیامدهای عملی. تعیین میزان کاهش علایم ADHD با مصرف متیل فنیدیت و تعیین وجود يا عدم وجود پلی مورفيسم های DRD4 و بررسی رابطه بین دوز دارو برای رسیدن به پاسخ به درمان می تواند موجب جمع آوری شواهد کافی برای تعیین دوز متیل فندیت با توجه به آنالیز مولکولی ژن DRD4 در بیماران مبتلا به اختلال نقص توجه و بیشفعالی شود. این عامل می تواند باعث کم شدن مراجعهها به پزشک جهت تنظیم دوز دارو، صرفه جویی در زمان و کاهش تجربه عوارض جانبی آن دارو شود.