مقایسه اضطراب و افسردگی در بین زنان با تجربه سقط خودخواسته و زایمان بارداری ناخواسته

چکیده

زمینه. بارداری ناخواسته از جمله شرایطی است که می‌تواند تجربه شیرین مادری را تحت تاثیر و فرد را در دوراهی سقط یا زایمان قرار دهد؛ غافل از این که هر انتخاب چه تاثیری بر سلامت روان فرد به خصوص بروز اضطراب و افسردگی خواهد داشت. هدف از این پژوهش مقایسه میزان اضطراب و افسردگی در بین دو گروه زنان با تجربه سقط خودخواسته و زایمان در بارداری ناخواسته است.

روش کار. اين پژوهش به روش توصیفی و از نوع علی ـ مقايسه اي انجام شد که در آن ميزان اضطراب و افسردگي میان 420 نفر از بانوان با تجربه بارداری ناخواسته شامل 210 زن با سابقه سقط خودخواسته و 210 زن با سابقه زایمان به روش نمونه‌گيري در دسترس، مورد بررسي و مقايسه قرار گرفت. اطلاعات اوليه شامل وضعیت تاهل، سن، تعداد فرزندان، شغل و ميزان تحصيلات ثبت شد. گردآوري داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌هاي افسردگي بک و اضطراب بک انجام شد و داده‌ها بر اساس آزمون t مستقل و با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 19 مورد بررسي قرار گرفت.

یافته‌ها. میزان اضطراب در بین زنان با تجربه زایمان، بیشتر از زنان با تجربه سقط خودخواسته در بارداری ناخواسته بود. در بحث افسردگی تفاوت معناداری میان زنان با تجربه سقط خودخواسته نسبت به گروه زنانی که زایمان را در بارداری ناخواسته انتخاب کرده بودند دیده نشد، هرچند اکثر زیر مقیاس‌های افسردگی نظیر احساس شکست، نارضایتی، احساس گناه، عیب‌جویی از خویشتن، فکر خودکشی یا میل به خودکشی، گریه، بی‌علاقگی، بلاتکلیفی، احساس بی‌ارزشی، کم‌توانی، تغییر در الگوی خواب، تحریک‌پذیری، تغییر در اشتها، مشکل در تمرکز، خستگی و و بی‌علاقگی به امور جنسی در گروه با سابقه سقط بیشتر از گروه زنان با سابقه زایمان در بارداری ناخواسته بود. همچنین در این بررسی نشان داده شد که میزان اضطراب و افسردگی پس از سقط خودخواسته در بین افراد مجرد بیشتر از افراد متاهل است (0/05>P).

نتیجه‌گیری. احتمال بروز سطوح مختلف افسردگی در بین زنان با تجربه سقط خودخواسته تحت تاثیر عوامل فرهنگی، اجتماعی و اعتقادی بیشتر است. در مقابل میزان اضطراب مادرانی که در مواجهه با بارداری ناخواسته مسیر زایمان و به دنیا آوردن فرزند را انتخاب می‌کنند به دلیل مسؤوليت‌های والدگری و فرزندپروری بیشتر است. همچنین به دلیل مسایل مربوط به روابط خارج از چارچوب ازدواج رسمی و قبح و عدم پذیرش اجتماعی روابط این چنین و لزوم انجام سقط بدون داشتن حق انتخاب، میزان اضطراب و افسردگی پس از سقط در بین افراد مجرد بیشتر از افراد متاهل است.

پیامدهای‌عملی. نتایج پژوهش حاضر ‌می‌تواند در حوزه تحقیقات کاربردی و تدوین پروتکل‌های پیشگیرانه و درمانی مورد بهره‌برداری قرار گیرد و خیل عظیمی از مادران و نوزادان متاثر از آسیب اضطراب و افسردگی ناشی از بارداری ناخواسته را پوشش ‌دهد.