چکیده
زمینه. سودوموناس آئروژینوزا یکی از عوامل عفونت‌های بیمارستانی است. کلرامفنیکل آنتی‌بیوتیکی وسیع‌الطیف، ارزان و رایج است. MexAB-OprM یک پمپ ترشحی است که موجب مقاومت ذاتی این باکتری می‌شود. هدف این پژوهش ارزیابی بیان ژن MexA تحت تیمار نانوذره اکسید مس و کلرامفنیکل است.
روش‌کار. تعداد 49 نمونه از 11 آزمایشگاه سطح شهر مشهد جمع‌آوری و تعیین هویت شدند. فراوانی ژن MexA به روش PCR بررسی شد. ارزیابی حساسیت آنتی‌بیوتیکی، با روش انتشار دیسک انجام شد. برای MIC وMBC آنتی‌بیوتیک، نانوذرات مس و ترکیب هردو، روش رقت در براث انجام شد. از روش میکرودایلوشن و تکنیک Real time-PCR به ترتیب برای تعیین رقت اثر بخش نانوذره اکسید مس و آنتی‌بیوتیک کلرامفنیکل و بیان ژن MexA استفاده شد.
یافته‌ها. هویت 49 سویه تایید شد. تمام سویه‌ها واجد ژن MexA بوده و به بیش از دو آنتی‌بیوتیک مقاوم بودند. حداقل غلظت مهار رشد سویه‌های باکتری برای نانوذرات اکسید مس 250 میکروگرم در میلی‌لیتر و برای آنتی‌بیوتیک کلرامفنیل 62/50 میکروگرم در میلی‌لیتر بود. نانوذرات اکسید مس در مقایسه با آنتی‌بیوتیک تاثیر بیشتری در مهار رشد باکتری داشت و میزان این تاثیر نسبت به اثر ترکیبی آنتی‌بیوتیک و نانوذرات اکسید مس کمتر است.
نتیجه‌گیری. نانوذرات اکسید مس و یا اثر هم‌افزای نانوذرات اکسید مس و آنتی‌بیوتیک کلرامفنیکل در کاهش بیان ژن MexA موثر هستند.
پیامدهای عملی. نانوذرات گزینه مهمی برای استفاده به عنوان جایگزین یا مکمل آنتی‌بیوتیک‌ها هستند و نانوذرات اکسید مس زمانی که همراه با آنتی‌بیوتیک مصرف شوند تاثیر بیشتری در مهار رشد باکتری دارند.