چکیده
زمینه. کودکی ازمهمترين مراحل زندگی است که در آن شخصیت فرد پايه ريزی شده و شکل می گیرد. اغلب اختلالات و ناسازگاری های رفتاری پس از دوران کودکی ناشی از کمبود توجه به دوران حساس کودکی و عدم هدايت صحیح در روند رشد و تکامل است. اين بی توجهی منجر به عدم سازش انطباق با محیط و بروز انحرافات گوناگون در ابعاد مختلف برای کودک می باشد. پژوهش حاضر به‌منظور تعیین اثربخشی بازیدرمانی خانواده محور بر کاهش مشکلات رفتاری کودکان شهرستان اردکان انجام‌شده است.
روش کار. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه آزمایش و گواه با جایگزینی تصادفی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کودکان مبتلا به مشکلات رفتاری در دامنه سنی ۷ تا ۱۱ سال بود که در سال تحصیلی ۹۷_۹۸ در شهرستان اردکان مشغول به تحصیل بودند. تعداد 30 نفر از افراد نمونه به روش شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش گمارده شدند. گروه آزمايش برنامه بازی درمانی خانواده محور را در طی نه جلسه دريافت کردند و گروه کنترل بدون مداخله، به برنامه خود ادامه دادند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه دموگرافیک و سیاهه رفتاری کودکان (CBCL) بوده است که در اختیار والدین قرار گرفت. همچنین داده های پژوهش با بهره گیری از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیری (ANCOVA) تجزیه و تحلیل شدند.
یافته ها. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که برنامه آموزش بازی درمانی خانواده محور باعث بهبود مشکلات رفتاری کودکان، پرخاشگری، قانون شکنی، گوشه گیری، اضطراب و افسردگی گروه آزمایش شده است. (P<0/01) در گروه کنترل تغییر معناداری مشاهده نگردید.
نتیجه گیری. با توجه به یافته‌های این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که بازیدرمانی خانواده محور میتواند روش کارآمدی در بهبود مشکالت رفتاری در کودکان باشد.
پیامد های عملی. از نتایج حاصل چنین استنباط می شود که درمانگران کودک می توانند در فرایند درمان مشکلات رفتاری کودکان از بازی درمانی خانواده محور به عنوان یکی از روش های موثر در کاهش نشانه ها استفاده کنند.