چکیده
زمینه. ایده و اقدام به خودکشی به شدت پیش بینی کننده مرگ های ناشی از خودکشی هستند و می تواند منجر به عواقب منفی متعددی هم برای شخص و خانواده آن و هم برای جامعه شوند. از این رو این پژوهش با هدف بررسی نقش درد، ناامیدی، تعلق و ظرفیت خودکشی در پیش بینی اقدام به خودکشی در افراد مبتلا به اختلالات روانپزشکی انجام شد.
روش کار. روش تحقیق این مطالعه از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل تمام افراد مراجعه کننده با مشکلات روانشناختی به درمانگاه های سرپایی روانپزشکی مرکز آموزشی درمانی رازی تبریز در سال 1399-1400 بود. حجم نمونه باتوجه به ملاک کلاین و با توجه به 62 سوالی بودن پرسشنامه ها، تعداد 298 نفر آزمودنی بود. ابزارهای پژوهش نیز شامل مقیاس اقدام به خودکشی، مقیاس ظرفیت خودکشی و پرسشنامه انگیزه برای اقدام به خودکشی (برای بررسی سه متغیر درد، ناامیدی و تعلق) بودند. برای تحلیل داده ها از مدل یابی معادلات ساختاری با نرم افزار اسمارت PLS نسخه 2 استفاده شد.
یافته ها. در این مطالعه 63/3 درصد پاسخ دهندگان را مردان و 36/7 درصد را زنان تشكیل دادند. میانگین و انحراف استاندارد سنی پاسخ دهندگان، 37/26± 10/88 سال بود. طبق نتایج ضرایب مسیر بین ناامیدی با ظرفیت خودکشی (0/63=β)، احساس تعلق با ظرفیت خودکشی (0/28=β) و اقدام به خودکشی (0/21=β)، ظرفیت خودکشی با اقدام به خودکشی (0/59=β) در سطح معنی داری قرار داشت (0/05>P). از طرفی ظرفیت خودکشی در ارتباط بین ناامیدی و احساس تعلق با اقدام به خودکشی نقش میانجی معنی داری داشت.
نتیجه گیری. نتایج نشان داد که مدل سه مرحله ای خودکشی توانایی پیش بینی اقدام به خودکشی در جامعه بیماران مبتلا به اختلالات روانپزشکی را دارد.
پیامدهای عملی. نتایج این پژوهش برای متخصصانی که با افراد مبتلا به اختلالهای روانپزشکی کار می کنند در جهت تمایز ایده خودکشی در مقابل اقدام به خودکشی اهمیت بسیاری دارد.