قادر جلیل زاده امین
1*، مصطفی مصطفوی
21 گروه بیماریهای درونی دامهای بزرگ و کلینیکال پاتولوژی ، دانشکده دامپزشکی دانشگاه ارومیه، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
2 دانشکده دامپزشکی دانشگاه ارومیه، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
چکیده
زمینه و اهداف: اسهال اهمیت زیادی در بهداشت عمومی دارد و با نشانه¬های افزایش دفع مدفوع آبکی و درد شکمی شناخته می¬شود. اسهال معمولترین علت مرگ و میر در بین کودکان در سراسر دنیا می¬باشد. در مطالعه حاضر تاثیر شیرین بیان به عنوان یک گیاه دارویی بومی علیه اسهال بررسی گردیده است.
مواد و روش¬ها: اثر عصاره هیدروالکلی شرین بیان بر روی عبور روده¬ای در موش¬های سوری با محدوده وزنی 28-23 گرم که شبانه محرومیت غذایی داشتند مطالعه گردید. تاثیر ضد اسهالی عصاره در مقابل اسهال ایجاد شده با روغن کرچک ارزیابی شد. همچنین تاثیر اسانس در برابر عبور روده¬ای و تجمع مواد داخل لومنی القا شده با روغن کرچک در دوزهای مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت. لوپرامید به عنوان داروی کنترل مثبت استفاده شد.
یافته¬ها: دوزهای مختلف عصاره شیرین بیان به شکل وابسته به دوز و معنی¬داری (05/0p<) باعث مهار ترانزیت نرمال در روده¬ها می¬گردد. شیرین بیان بطور معنی¬داری باعث تاخیر در زمان شروع اسهال در حیوانات می¬گردد. عصاره اثر مهاری قابل توجهی را در برابر شدت اسهال و تجمع مواد داخل روده¬ای در دوز mg/kg 200 نشان می¬دهد. مقدار در روش خوراکی و در موش سوری بیشتر از mg/kg 2240 بود.
نتیجه¬گیری: عصاره هیدروالکلی شیرین بیان حاوی مواد بیولوژیکی فعالی است که اثرات ضد اسهالی را از طریق مهار حرکات جلو برنده معدی-روده ای و نیز مهار ترشح نمایان می¬سازند.