پرویز صالح
1، حمیدرضا افشارجو
2، حمید نوشاد
3، فاطمه ملاح
4*1 مرکز تحقیقات بیماری های مزمن کلیوی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران
2 مرکز تحقیقات بیماری های گرمسیری و عفونی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران
3 گروه داخلی، بیمارستان امام رضا (ع)، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران
4 گروه زنان، بیمارستان طالقانی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران
چکیده
زمینه و اهداف: عفونت، اصلی ترین عامل مرگ در سوانح سوختگی است. عوامل متعددی وجود دارند که بیماران سوختگی را به سمت ابتلا به عفونت سوق می دهند. مطالعه حاضر با هدف بررسی نقش عوامل گوناگون در بروز باکتریمی در بیماران سوختگی و ارتباط آن ها با میزان مرگ در این بیماران طراحی شده است.
مواد و روش¬ها: در این مطالعه توصیفی، 486 بیمار که در سال 1392 در بخش سوختگی بیمارستان سینا در تبریز بستری شدند، مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات بیماران از جمله سن، جنس، رنگ ضایعه، و درصد سوختگی ثبت گردید. سپس سایر اطلاعات آزمایشگاهی، مداخلات انجام شده، نتایج کشت ها و بررسی های میکروبی جمع آوری شد.
یافته ها: در این مطالعه، 234 نفر از شرکت کنندگان مرد (1/48%) و 252 نفر زن (9/51%) با میانگین سنی 87/12±28/31 سال بودند که 51 بیمار، مبتلا به باکتریمی شدند. شایع¬ترین عامل عفونت زخم، کلبسیلا و شایعترین عامل باکتریمی، سودومونا آیروژینوزا بود. در بیماران با سطح سوختگی بالاتر، باکتریمی (02/0=P) و مورتالیتی بیشتری (01/0=P) اتفاق افتاد. در بررسی ارتباط بین شیوع مورتالیتی و بروز باکتریمی، در گروه بیماران باکتریمی، مورتالیتی بیشتری اتفاق افتاد (03/0=P) و وجود کاتتر ورید مرکزی باعث افزایش بروز باکتریمی گردید (002/0=P). در مورد ارتباط بین سن و جنس با باکتریمی و مورتالیتی، ارتباط معنی¬داری یافت نشد و در این پژوهش، رنگ ضایعه سوختگی با عفونت زخم، ارتباطی نداشت.
نتيجه گيري: کلبسیلا، شایع ترین عامل عفونت سوختگی و سودومونا ایروژینوزا، شایع ترین عامل باکتریمی است. میزان مورتالیتی، ارتباط مستقیم با بروز باکتریمی دارد و با گسترش سطح سوختگی، هردو افزایش می یابند. مداخلات تهاجمی، استعداد به باکتریمی و مورتالیتی را در بخش های سوختگی افزایش می¬دهند.