عليرضا رستمی
1*، افشار جعفری
2، رضا محمودی
3، اصغر محمودی
41 گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه پیام نور بناب، بناب، ایران
2 گروه فيزيولوژی ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
3 گروه فيزيولوژی ورزشی، آموزش و پرورش، هشترود، نظرکهریز، ایران
4 گروه فيزيولوژی ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
چکیده
زمينه و اهداف: پژوهش¬هاي كمي در مورد اثرات مکمل¬های ضد¬اکساینده بر تغییرات هماتولوژیک متعاقب فعالیت ورزشی نسبتاً شديد وجود دارد. مطالعه¬ي حاضر با هدف بررسي تاثیر مکملدهی کوآنزیم Q10 بر برخی اندیس¬های گویچه¬های سفید، هموگلوبین و اندیس¬های گویچه¬های قرمز مردان غیرورزشکار متعاقب فعالیت نسبتاً شدید انجام شد. مواد و روش¬ها: 20 مرد غیر ورزشکار (3±25سال، چربي 2±13% و اکسيژن مصرفي بيشينه 2±41 ميليليتر/ کيلوگرم/ دقيقه) در دو گروه تصادفي همگن شدهي مكمل ( روزانه 5/2 ميليگرم کوآنزيمQ10 به ازاي هر کيلوگرم وزن بدن) و شبه دارو ( روزانه 5/2 ميليگرم دکستروز به ازاي هر کيلوگرم وزن بدن) تقسيم شدند. همهی آزمودنیها پس از 14 روز مکملدهی در يک قرارداد ورزشی روی نوار گردان با 75% اکسيژن مصرفی بيشينه به مدت 30 دقيقه شرکت نمودند. نمونههاي خوني، قبل از مکملدهی Q10 و قبل و بعد از قرارداد ورزشي گرفته شد. ميانگين (انحراف استاندارد) دادهها با استفاده از آزمونهاي تحليل واريانس مکرر، بونفروني و تي مستقل در سطح معنيداري پنج درصد بررسي شدند. يافته¬ها: نتایج حاکی است که مصرف 14 روزه کوآنزیم Q¬10 در حالت پایه بر شاخصهای (RBC, Hg, Hct, MPV, MCH, MCHC, WBC) و درصد لنفوسیت¬ها، نوتروفیل¬ها و دیگر سلول¬های خون) تأثیر معنیداری نمی¬گذارد (05/0P>). هم¬چنین، فعالیتهوازی باعث کاهش معنیدار گویچه¬های قرمز خون، هموگلوبین و هماتوکریت و افزایش معنی¬دار گلبول¬های سفید خون و تجمع پلاکتی شد (05/0P<)؛ با اين حال، دامنهی کاهش گویچه¬های قرمز خون، هموگلوبین و هماتوکریت و دامنه-ی افزایش گلبول¬های سفید خون و پلاکت¬ها در گروه مکمل نسبت به شبه دارو پس از انجام فعاليت هوازی کمتر بود (05/0P<). نتیجه¬گيري: مصرف 14 روزه¬ی مکمل کوآنزیم Q10 بر تغییرات گویچه¬های سفید و اندیس¬های گویچه¬های قرمز، ناشی از فعالیت هوازی موثر است.
کلید واژه ها: یوبیکینون, فعالیت هوازی, هموگلوبین, گویچه های سفید و قرمز