خليل انصارين
1، ليلا صاحبي
1*، مجید خلیلی
2، مريم سيدي
1، سيد رضا مودب
3، صفر فرج نيا
4، احد زارعی
1، حسن یکرنگ
1، ناهید شهرزاد
1، رزیتا عظیمی
1، شيوا اسماعيلي
5، ثريا احمدي ماشين چي
61 مركز تحقيقات سل و بيماريهاي ريه، دانشگاه علوم پزشكي تبريز، تبریز، ایران
2 مرکز تحقیقات فلسفه و تاریخ پزشکی، دانشگاه علوم پزشكي تبريز، تبریز، ایران
3 مركز تحقيقات سل و بيماريهاي ريه. دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشكي تبريز، تبریز، ایران
4 مرکز تحقیقات کاربردی دارویی، دانشگاه علوم پزشكي تبريز، تبریز، ایران
5 دانشكده دندانپزشكي، دانشگاه علوم پزشكي تبريز، تبریز، ایران
6 مركز تحقيقات آموزش پزشكي، دانشگاه علوم پزشكي تبريز، تبریز، ایران
چکیده
زمينه و اهداف: با وجود کاهش در بروز سل، سل مقاوم به چند دارو ((MDR و شدیدا مقاوم ( XDR TB ) منجر به پیچیدگی قابل توجهی از مدیریت درمان سل شده است. هدف از مطالعه حاضر بررسي اپيدميولوژيكي الگوی مقاومت دارویی با استفاده از روش کلاسیک تناسبی در استان آذربایجان شرقی بود. مواد و روشها: در يك مطالعه عرضي- مقطعي طولي( سالهاي 91-90) بر روي 105 بيمار اسمير مثبت ريوي، آزمون حساسيت دارويي خط اول و دوم با استفاده از روش تناسبي انجام شد . يافته ها: تناسب مقاومت به حداقل يك داروي ضد سل 57/8% )3/33% در بيماران با سابقه قبلي بيماري و 1/6% از بيماران گروه درماني جديد) بود. دو بيمار (9/1%) MDR و 1 مورد XDR-TB بودند. در تحليل چندگانه بيماران با سابقه قبلي بيماري، شانس مقاومت دارويي بالايي داشتند (7/7 OR=). مقاومت به استرپتومايسن(7/5%) و اتامبوتول(95/0%) به ترتيب بيشترين و كمترين فراواني را در بين بيماران به خود اختصاص داده بودند و خلط(3/88%) و سرفه(4/86%) شايع ترين علائم باليني بيماران را شامل مي شدند. نتيجه گيري: اين مطالعه اولين بررسي در زمينه بيماران بومي استان آذربايجان شرقي بود. توزيع دور از انتظار بيماري در مناطق مختلف شهر، نیاز به بررسی های دقیق تر و انجام مطالعات کوهورت جهت کشف کم گزارش دهی و عوامل احتمالی دیگر را مطرح می کند. احتمال طغیان و افزایش ناگهانی و غیر قابل کنترل مقاومت به داروی ضد سل به علت شيوع بسيار بالاي مقاومت در كشورهاي همسايه به عنوان یک هشدار بهداشتی، استراتژيهاي جديد بهداشتي توام با همکاری های فرا مرزی و بین المللی را مي طلبد. آزمایش و تشخیص سریع مقاومت دارویی در اولین فرصت با استفاده از روشهای مولکولی در گروه درمانی2 ( بیماران عفونت یافته مجدد) به علت داشتن احتمال بالای مقاومت دارویی توصیه می گردد.
کلید واژه ها: توبرکلوزیس, مقاومت دارویی, اپیدمیولوژی