مهرانگیز قربانی
1*، رقیه خوانساری
2، سارا مهدیزاده جوزانی
2، امیر رضا سهرابی
31 گروه بیومکانیک ورزشی دانشگاه آزاد اسلامی، باشگاه پژوهشگران جوان، بروجرد، ایران
2 گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، تهران، ایران
3 دانشکده آمار، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
زمينه و اهداف: افراد دارای اضافه وزن همانند افرادی که دچار پیچ خوردگی مچ پا شده اند با مشکلاتی همچون عدم تعادل مواجه هستند. هدف از این مطالعه بررسی اثرات تمرین خسته کننده بر تواناییهای تعادلی ایستا و پویا در ورزشکاران پس از یک بار ابتلا به پیچخوردگی مچ پا است. مواد و روش¬ها: اين مطالعه بصورت طرح مورد-کنترل انجام شد. 30 ورزشکار فعال در دو گروه تجربی (14) نفر با یک بار سابقه پیچ خوردگی شدید مچ پا و کنترل (16 نفر) فرد سالم، در برنامه خستگی دویدن روی نوارگردان، در دو جلسه تجربی شرکت کردند. سرعت نوسان مرکز فشار در آزمون ایستادن روی یک پا و زمان تثبیت (TTS) پس ازتکلیف پرش- فرود (جلسه اول) و بیشترین مسافت دسترسی در آزمون تعادلی گردش ستاره (جلسه دوم) قبل و بلافاصله پس از دویدن روی نوارگردان ارزیابی شد. یک مدل ترکیبی 2 عاملی خطی برای تحلیل دادهها بکار برده شد و اندازههای تأثیر (ES) به عنوان Cohen d محاسبه شد. يافته¬ها: در وضعیت بدون خستگی، تفاوتهای بین گروهی به طور معنیداری، در جهت قدامی- خلفی (AP) در آزمون زمان رسیدن به پایداری (TTS)، )39/0, ES= 05/0(P=، تحلیل عاملی گروه- خستگی برای میانگین آزمون ستاره (SEBT)، )42/0, ES= 03/0(P= و در جهت قدامی- خلفی در آزمون TTS، )48/0, ES= 02/0 (P= مشاهده شد. نتیجهگیری: تفاوتهای پیش و پس از خستگی آزمونهای، زمان رسیدن به پایداری (TTS) و آزمون تعادلی گردش ستاره (SEBT) در ورزشکاران دارای سابقه پیچخوردگی حاد مچ پا بزرگتر بود، درحالیکه سرعت نوسان ایستا در دو گروه به طور مشابه افزایش یافت. خستگی ناشی از دویدن تاثیر معنیداری بر کنترل وضعیتی ایستا و پویای شرکتکنندگان با و بدون آسیب پیچخوردگی مچ پا به همراه داشت. خستگی منجر به تغییرات کنترل وضعیتی پویای ورزشکاران مبتلا به پیچخوردگی مچ پا بزرگتر بود. بنابراین حتی پس از بازگشت موفقیت آمیز به مسابقات، نقصان موجود در کنترل حسی حرکتی به بالا بردن خطر ابتلای دوباره به آسیب مچ پا کمک میکند.
کلید واژه ها: کنترل تعادلی, پیچ خوردگی حاد مچ پا, خستگی