مريم خوب نسب جعفري
1، خليل انصارين
1، ابوالقاسم جويبان
2*1 مرکز تحقيقات سل و بيماريهاي ريوي، دانشگاه علوم پزشکي تبريز، تبريز، ايران
2 دانشکده داروسازي و مرکز تحقيقات کاربردي داروئي، دانشگاه علوم پزشکي تبريز، تبريز، ايران
چکیده
حدود 3000 ترکيب مختلف در بازدم انساني گزارش شده و تغييرات غلظت برخي از آنها به بيماريهايي ارتباط داده شده و امکان بکارگيري بيومارکرهاي بازدمي در تشخيص و درمان مورد توجه مجامع علمي قرار گرفته است. اين مطالعه (مشتمل بر 58 منبع) مروري بر بيومارکرهاي بازدمي با تأکيد بر مهم ترين آنها (نيتريک اکسيد، هيدروژن پراکسيد، آلدئيدها و هيدروکربن ها) مي باشد. نيتريک اکسيد در آسم، بيماري انسدادي مزمن ريه (COPD)، تشخيص آسم اتوپيک، تشخيص افتراقي سرفه مزمن و ارزيابي پاسخ به درمان با کورتن استنشاقي مورد استفاده قرار مي گيرد. هيدروژن پراکسيد در آسم ، سندرم ديسترس حاد تنفسي ، فيبروز کيستيک، COPD و سرطان ريه افزايش نشان مي دهد. آلدئيد هاي بازدمي مارکري براي اندازه گيري درجه استرس اکسيداتيو مي باشند. در COPD ارتباط معکوس مابين مالون دي آلدئيد و حجم ثانيه اول بازدم (FEV1) وجود دارد. غلظت هيدروکربنهايي مانند بنزن، تولوئن در بيماريهايي مانند سرطان ريه، رد پيوند قلبي، آسم برونشي، آرتريت روماتوئيد، انفارکتوس حاد ميوکارد و شيزوفرني افزايش نشان مي دهد. پايش بيومارکرهاي بازدمي، يک روش غير تهاجمي با امکان تکرار اندازه گيري، ارزان، واجد قابليت جابجايي و قابليت انجام در کودکان را دارا مي باشند. از اين رو بررسي بازدم ريه موضوع مورد علاقه جديد در بيماريهاي ريوي مي باشد و نياز به انجام تحقيقات بيشتري براي تحليل و شناسايي بيومارکرهاي تنفسي مي باشد.
کلید واژه ها: بیومارکرهای تنفسی, نیتریک اکسید, هیدروژن پراکسید, آلدئیدها, هیدروکربن ها, بیماری های ریوی