چکیده
زمينه و اهداف: عفونت هاي دستگاه ادراري بعد از عفونت هاي تنفسي شايع ترين عفونت محسوب می شوند و در زنان شايع ترند. در بين باكتري هاي مسبب عفونت هاي دستگاه ادراري اشريشياكلي ها بيشترين سهم را دارا هستند. براي مطالعه اين باكتري ها روش هاي متنوعي براساس خصوصيات فنوتيپي و روش هاي ژنتيك وجود دارد. خصوصيات فنوتيپي تمايل زيادي به تغيير دارند ولي روش هاي ژنتيك تغييرات كمتري را نشان مي دهند. آناليز DNA پلاسميدي اطلاعات مفيدي را در مورد منشأ اپيدمي و تعداد كلون هاي متفاوت موجود در يك اپيدمي به دست مي دهد. لذا جهت مطالعه الگوي پلاسميدي اشريشياكلي هاي جدا شده از عفونت هاي ادراري بيماران بستري و سرپايي و بررسي ارتباط محتمل در ساختار پلاسميدهاي جدا شده از سويه هاي فوق با استفاده از آنزيم هاي محدودالاثر اين تحقيق انجام شد تا ارتباط اپيدميولوژيك بين سويه هاي جدا شده مورد بررسي قرار گيرد.
مواد و روش ها : تعداد100 سويه اشريشياکلي از نمونه هاي ادراري بيماران بستري و سرپايي جدا شده و با روش هاي معمول باکتريولوژيک مورد شناسايي قرار گرفتند.DNA پلاسميدي اين سويه ها با استفاده از روش ليز قليايي تغيير يافته استخراج شد. سپس DNA پلاسميدي استخراج شده در ژل آگارز 8/0 درصد الكتروفورز گرديد. بعد از رنگ آميزي با اتيديوم برومايد پلاسميدهاي جداشده با نور اولتراويوله مورد شناسايي قرار گرفتند.جهت شناسايي باندهايopen circular از supercoiled از دو روش الكتروفورز دو بعدي و برش آنزيمي استفاده شد. براي هضم آنزيمي چهار آنزيم محدودالاثر Eco Rl ، Hind III، BamH1 و SmaI مورد استفاده قرار گرفتند.
يافته ها: از 100 سويه اشريشياكلي جدا شده از بيماران با عفونت دستگاه ادراري الگوي حساسيت آنتي بيوتيكي و الگوي پلاسميدي مورد شناسايي قرار گرفت. كليهسويه ها (100%) به آميكاسين حساس بودند، در حالي كه 99 سويه(99%) به آمپي سيلين مقاومت نشان دادند. حساسيت در برابر نيتروفورانتويين 96درصد، سيپروفلوكساسين 64درصد، ناليديكسيك اسيد 57 درصد و كوتريموكسازول 27درصد به دست آمد. از اين تعداد 10 سويه فاقد هرگونه پلاسميد بودند و از90 سويه باقيمانده 1 تا 7 پلاسميد شناسايي شد. وزن مولكولي پلاسميدهاي جداشده عمدتاً در محدوده kb 90/ . تا kb 21 بود. گرچه در برخي از سويه ها پلاسميدهايي با وزن مولكولي بيش از kb 21 نيز شناسايي شد. بيشترين تعداد پلاسميدها در سويه هاي جداشده از بيماران بستري بود و نيز پلاسميدهاي با وزن مولكولي زياد در اين سويه ها رديابي شد. هشتادو سه سويه(83 %) مقاوم به آمپي سيلين پلاسميد kb 21 را داشتند. از مجموع 90 سويه داراي پلاسميد 44 الگوي پلاسميدي به دست آمد. در نتيجه برش با آنزيم هاي محدودالاثر الگوهاي برشي مشابهي در برخي از سويه ها مشاهده شد و در مواردي كه الگوي برشي متفاوتي حاصل مي شد باندهاي مشابهي مورد شناسايي قرار گرفتند.
بحث و نتيجه گيري: نتايج اين مطالعه نشانگر حضور پلاسميد در سويه هاي اشريشياكلي مولد عفونت دستگاه ادراري در بيماران سرپايي و بستري بوده و تشابه زيادي در الگوهاي پلاسميدي و الگوهاي برشي سويه هاي جداشده از عفونت هاي بيمارستاني از يك بخش خاص و از بخش هاي مختلف در يك زمان كوتاه به دست آمد كه احتمال منشأ گرفتن اين باكتري ها از يك كلون باكتريايي يا شيوع بالاي انتقال ژن در بين سويه هاي بيمارستاني را مطرح مي سازد.