چکیده
زمينه و اهداف: عفونتهاي دستگاه ادراري از شايعترين عفونتهاي باكتريايي و فراوان ترين عفونت هاي بيمارستاني بوده و علت مهم سپتي سمي به شمار مي روند كه به مرگ و مير فراوان منجر مي گردند. اشريشياكلي شايعترين عامل عفونت ادراري در بيماران سرپايي و بستري محسوب مي شود، بنابراين تعيين الگوي حساسيت آن براي درمان مطلوب، لازم است.
روش بررسي: ايـن تحقيق يك مطالعه توصيفي ـ تحليلي بود كه بر روي سويه هاي اشريشياكلي ايزوله شده از 103 بيمار سرپايي و102 بيمار بستري مبتلا به عفونت ادراري از مركز آموزشي و درماني امام خميني (ره) تبريز انجام شد. در مطالعه حاضر، الگوي حساسيت سويه هاي اشريشياكلي به تفكيك در دو گروه سرپايي و بستري نسبت به آنتي بيوتيكهاي رايج به كمك روش ديسك آگار ديفيوژن و حداقل غلظت مهاركنندگي آنها با روش آگار دايلوشن تعيين و نتايج در دو گروه سرپايي و بستري مقايسه گرديد. در بخش دوم مطالعه ، شيوع عفونت بيمارستاني و ريسك فاكتورهاي موثر بر آن شامل استفاده از كاتتر، بيماري زمينه اي، وجود نقص ايمني، سابقه مصرف آنتي بيوتيك و ... بر اساس پرسشنامة آماده شده ارزيابي گرديد.
يافته ها: در تحقيق حاضر، با تعيين حداقل غلظت مهاركنندگي1 (MIC) آنتي بيوتيك هاي جنتامايسين، سفالوتين، ناليديكسيك اسيد و نيتروفورانتوئين براي سويه هاي اشريشياكلي جدا شده از افراد سرپايي و بستري، معلوم شد كه سويه هاي ايزوله شده از افراد بستري درمقايسه با سرپايي بيشتر بود اما فقط در مورد نيتروفورانتوئين و ناليديكسيك اسيد ارتباط معني دار بود(05/0>p) و در مورد جنتامايسين و سفالوتين تفاوت معني داري مشاهده نشد. سويه هاي اشريشياكلي ايزوله شده از افراد سرپايي و بستري به ترتيب بيشترين مقاومت را نسبت به آمپي سيلين ( 4/85% و 2/92% ) و كمترين مقاومت را نسبت به نيتروفورانتوئين (9/1% و 9/3% ) داشتند. نتايج مطالعه حاضر نشان داد كه 5/23% افراد بستري دچار عفونت ادراري بيمارستاني ناشي از اشريشياكلي بودند. پنجاه و شش نفر از افراد بستري از کاتتر استفاده کرده بودندکه از اين تعداد 20 نفر دچار عفونت شدند که نشان دهنده وجود ارتباط معني دار بين استفاده از كاتتر و عفونت ادراري بيمارستاني است.
نتيجه گيري: با توجه به بالا بودن شيوع عفونت بيمارستاني و نيز مقاومت باكتريايي توجه به عوامل مستعد كننده عفونت بيمارستاني نظير استفادة نادرست از وسايل و تجهيزات، مصرف بي رويه آنتي بيوتيكها و عدم رعايت نكات بهداشتي از طرف پرسنل ضروري است. علاوه بر اين با توجه به يافته هاي اين تحقيق نيتروفورانتوئين و جنتامايسين بعنوان داروي موثر در عفونتهاي ادراري پيشنهاد مي گردد.