سید علیرضا طلائی، مرجان قائمی، سعیده داوری، محسن تقی زاده، محمود سلامی*
چکیده
زمینه و اهداف: اگرچه روی نقش مهمی در تنظیم فعالیت سیستم عصبی دارد، اما نقش آن در یادگیری و حافظه هنوز ناشناخته مانده است. این مطالعه به بررسی تاثیر دریافت مکمل روی در دوران قبل و بعد از تولد بر یادگیری و حافظه فضائی موش¬های صحرائی نر پرداخته است.
مواد و روش¬ها: در مطالعه تجربی حاضر 3 گروه 10 تائی از موش¬های صحرائی نر 45 روزه جهت بررسی روند یادگیری و تشکیل حافظه فضائی در ماز آبی موریس برای مدت 5 روز مورد مطالعه قرار گرفتند. یک گروه شامل حیواناتی می¬شد که از روز 21 بعد از تولد تا پایان آزمایشات با آب آشامیدنی حاوی 227 میلی¬گرم در لیتر سولفات روی تغذیه شده بودند. در گروه دیگر مادران آنها در دوران بارداری و شیردهی با مکمل روی تغذیه شده بودند و گروه سوم آب و غذای معمولی دریافت کرده بودند.
یافته¬ها: نتایج مطالعه ما نشان داد که علی¬رغم افزایش سطح روی سرم در حیوانات دریافت کننده مکمل، تنها حیوانات گروه دریافت کننده مکمل در دوران پس از تولد دچار اختلال در یادگیری و حافظه فضائی شده بودند. آنها به¬وضوح کندتر از سایر حیوانات سکوی پنهان را پیدا می¬کردند و در آزمون پروب نیز مدت زمان کمتری را در ربع هدف گذراندند.
نتیجه گیری: اگرچه دریافت مکمل روی در دوران پس از شیردهی تا بلوغ مغزی باعث ایجاد اختلال در فرآیند یادگیری و حافظه فضائی موش¬های صحرائی نر می¬شود، اما دریافت مکمل روی در دوران بارداری و شیردهی تاثیری بر این فرآیند ندارد.