بهناز صادق زاده اسکوئی، احمد علی قنبری، لیلا روشنگر، امیر افشین خاکی، جعفر سلیمانی راد*
چکیده
زمینه و اهداف: یکی از اختلالاتی که می تواند باعث اختلال در فرایند باروري گردد، استفاده از داروهای صناعی برای درمان بیماری های مختلف است که امروزه به طور وسیعی کاربرد دارد. از آنجا که کانالهای کلسیمی در غشای پلاسمایی بسیاری از سلولها از جمله اسپرم وجود دارد، هدف از مطالعه حاضر بررسی اثرات مصرف آملودیپین (که یکی از داروهای دسته مهار کننده های کانالهای کلسیمی است) و نیز بررسی اثرات پنتوکسی فیلین (که یکی از داروهای دسته متیل گزانتینی است) بر پارامترهای اسپرم می باشد.
مواد و روش¬ها: جهت انجام این تحقیق، موشهای نر نژاد سوری مورد استفاده قرار گرفتند. موشها به دو گروه کنترل و آزمایش تقسیم شدند. در گروه آزمایش، موشها به مدت سه ماه تحت تاثیر mg/kg/day 2/5 آملودیپین قرار گرفتند. پس از اتمام دوره آزمایش، از ناحیه دم اپیدیدیم نمونه برداری شد و پس از قرار دادن در انکوباتور اسپرم ها جمع¬آوری گردید و تعداد کل اسپرمها، درصد اسپرمهای مرده، اسپرمهای با تحرک پیشرونده و آهسته و درجا و نیز اسپرمهایی که واکنش آکروزومی را انجام داده بودند، با استفاده از میکروسکوپ نوری مشخص گردید. سپس در یکی از گروههای کنترل و آزمایش به محيط انكوباسيون اسپرمها، پنتوکسی فیلین با غلظت 5/0 ميلي مول اضافه شد. چهار ساعت بعد، پارامترهای فوق مجددا مشخص و با یکدیگر مقایسه شد.
یافته¬ها: هیچ تفاوتی در تعداد کل اسپرم ها بین گروه کنترل و گروههای آزمایش مشاهده نشد (44/0P=). تعداد اسپرم های مرده پس از رنگ آمیزی با ائوزین Y در گروه آملودیپین در مقایسه با گروه کنترل به صورت قابل ملاحظه ای افزایش یافت (001/0P<). تعداد اسپرم های با تحرک پیشرونده در گروه آملودیپین به صورت چشمگیری کاهش یافت (001/0P<). تعداد اسپرم های با تحرک آهسته و درجا و نيز اسپرم هايي كه واكنش آكروزومي انجام داده بودند در گروه آملودیپین افزايش معني داري را نشان دادند (001/0P<).
نتیجه¬گیری: نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان می¬دهد که استفاده طولانی مدت از آملودیپین باعث کاهش تحرک پیشرونده اسپرم و نیز کاهش میزان واکنش آکروزومی می شود. در صورتی که استفاده از پنتوکسی فیلین باعث بهبود عوارض ناشی از آملودیپین می شود.