چکیده
زمینه و اهداف: مطالعات نشان می¬دهند که سیستم گابا¬ارژیک موجود در ناحیه تگمنتوم شکمی (VTA) و هسته آکومبنس (NAc) نقشی اساسی در اثرات تقویت کننده اوپیوئید¬ها ایفاء می¬کند. از طرف دیگر، ویتامین B6 در تشکیل ناقل¬های عصبی مختلفی چون گابا نقش دارد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر محیطی و داخل بطن مغزی ویتامینB6 بر اثر تقویت¬کننده مثبت مورفین در موش صحرائی نر می¬باشد.
مواد و روش¬ها: 90 سر رت نر به گروه¬های تحت درمان و کنترل 6 تایی تقسیم شدند (15×6). در اين آزمایش تجربی از روش 6 روزه متوالي؛ شامل سه مرحله جداگانه پيش‌شرطي، شرطي‌شدن و بعد شرطي شدن استفاده گرديد. جهت بررسی داخل بطن مغزی، کانول راهنمای استریلی با مختصات استریوتاکسی در بطن چپ مغز قرار داده شد. بعد شرطی¬سازی با مورفین (mg/kg, ip 5)، در روز ششم دوزهاي مختلف ويتامين B6 به شكل داخل صفاقي (mg/kg 5، 15 و 40) و داخل بطن مغزي ( µg/rat5 و 10) تزریق گردید. گروه¬های کنترل بجای داروهای مذکور نرمال سالین را دریافت نمودند.
يافته¬ها : تزریق داخل صفاقی دوزهای مختلف مورفين سبب القاء CPP گرديد (001/0˂ P). تزریق داخل صفاقی دوزهای مختلف ويتامين B6 به تنهايي CPP يا CPA معني¬داري ایجاد ننمود. ولی این ویتامین در مصرف توام با مورفين سبب القاء CPA شده (05/0 ˂P ) و این اثر در تزريق درون بطن مغزي به صورت وابسته به دوز تقويت گرديد (به ترتیب 05/0˂ P و 01/0˂ P).
نتيجه¬گيري: بر اساس یافته¬های مطالعه حاضر احتمالاً ویتامین B6 با اثر بر روی نورونهای گاباارژیک موجود در VTA باعث كاهش آزاد¬سازي دوپامين در NAc و بدنبال آن کاهش اثر تقویت¬کننده مورفین شده و بنابراین مي¬توان از آن به عنوان کاندیدایی جهت كنترل يا درمان اشتیاق و عود علایم ناشی از مورفین در افراد وابسته به آن استفاده نمود.