چکیده
زمينه و اهداف: استرس ناشي از فعاليت ورزشي سنگین ممكن است موجب اختلالات دستگاه دفاعی بدن و بروز التهاب حاد و مزمن شود. مصرف كافئين قبل از فعاليت ورزشي روي پاسخ ايمني بدن اثرگذار است. هدف از پژوهش حاضر بررسي مصرف كوتاه مدت مكمل كافئين بر پاسخ ايمني و استرسي مردان غيرفعال به دنبال يک جلسه فعالیت هوازی وامانده‌ساز است.
مواد و روش¬ها: 20 دانشجوي غير¬فعال پسر به¬شكل تصادفي به دوگروه شاهد و مكمل تقسيم شدند. آزمون ورزشي شامل دويدن فزاينده روي نوارگردان تاحد واماندگي بود (تست بروس). یک ساعت قبل از اجرای آزمون اصلی در يك طرح دو سويه¬كورآزمودنی‌های گروه مکمل 6 میلی¬گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن مکمل کافئین و گروه شاهد نيز همزمان به¬همان ميزان محلول پلاسبو دریافت کردند. عمل خون¬گيري در قبل و بلافاصله پس از اجراي آزمون از وريد آنتي¬كوبيتال گرفته شد. پس از سانتريفوژ و تهيه سرم مقادير پروتئين استرس72، كورتيزول و لكوسيت¬ سرمي به روش الآيزا مورد سنجش قرار گرفت. جهت تعيين اختلافات درون¬گروهي و بين گروهي به ترتيب از آزمون تي¬همبسته و تي¬مستقل استفاده شد. سطح معناداري در سطح آلفاي 5 درصد در نظر گرفته شد و از نرم افزار آماري SPSS نسخه¬ي 16 جهت تحليل داده¬ها استفاده شد.
يافته¬ها: نتايج تحليل آماري نشان داد كه به دنبال اجراي فعاليت هوازي وامانده¬ساز افزايش معنی دار لكوسيت¬، كورتيزول و پروتئين استرسي 72 در گروه شاهد بيشتر از گروه مكمل بود (05/0 < P). همچنين ميانگين تغييرات اين شاخص¬ها در گروه شاهد به شكل معناداري بيشتر از گروه مكمل بود (05/0 < P).
نتيجه¬گيري: بر طبق نتايج حاصل از پژوهش حاضر احتمالاً مصرف مكمل كافئين قبل از فعاليت هوازي وامانده¬ساز بر دستگاه دفاعي و ايمني ذاتي بدن تاثير مثبت دارد.