چکیده
زمينه و اهداف: شويد با نام علمي Anethum graveolens گياهي از خانواده umbelliferae است. در اين تحقيق اثر حفاظتي عصاره هيدروالكلي شويد بر بافت آسيب ديده پانكراس در رت‌هاي ديابتي‌شده مورد بررسي قرار گرفت.
مواد و روش¬ها: در اين تحقيق از 15 رت نر بالغ به وزن متوسط 250 - 200 گرم در چهار گروه پنج‌تايي استفاده شد. گروه اول (شاهد)، هم حجم مواد تزريقي سرم فيزيولوژي دريافت نمودند. گروه دوم (ديابتي شده)، با تجويز آلوكسان منوهيدرات به ميزان mg/kgbw 120 ديابتي شدند. گروه سوم(ديابتي+شويد)، بعد از ديابتي شدن، عصاره هيدروالكلي شويد با دوز mg/kgbw 300 دريافت نمودند.
يافته ها: ميانگين اندازه جزاير پانكراسي و تعداد سلول‌هاي جزاير در گروه ديابتي نسبت به گروه شاهد كاهش معني‌دار داشت(05/0 > P). در برش‌هاي پانكراس گروه تيمار شده با عصاره شويد نيز، قطر اكثر جزاير افزايش معني‌داري يافته و نسبت به گروه ديابتي و شاهد تعداد سلول بيشتري را دارا مي‌باشند
(05/0 > P).
نتيجه گيري: استفاده از عصاره شويد مي‌تواند بر بازسازي و ترميم جزاير پانكراسي آسيب ديده در رت‌هاي ديابتي‌شده مؤثر باشد، که احتمالا به تركيبات آنتي‌اكسيدان موجود در عصاره مربوط است. عصاره ميزان تكثير سلولي را افزايش مي‌دهد. به نظر مي‌رسد افزايش اندازه جزاير و تعداد سلول‌ها در نتيجه تكثير سلول‌هاي باقي‌مانده در جزاير صورت مي‌گيرد.