چکیده
زمينه و اهداف: نوزادان نارس بويژه آنهايي که سن حاملگي کمتر از 34 هفته حاملگي را داشته باشند، اغلب بدليل ناتواني در هماهنگ کردن مکيدن و بلعيدن نمي توانند از سينه مادر يا بطري براي تغذيه استفاده نمايند. لذا تا زماني که شير خوار به طور موثر مکيدن را ياد بگيرد تغذيه آنها از طريق گاواژ انجام مي شود. مطالعات تاثير وضعيت بدن را در طي تغذيه وپس از آن روي تخليه معده و ميزان حجم باقيمانده نشان داده است مکانيزمي که باعث وابستگي تخليه معده به وضعيت بدن مي شود هنوز مشخص نمي‌باشد.
مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر يک مطالعه کارآزمايي باليني طرح متقاطع (Cross over Clinical Trial) مي باشد که در طي سال 1387 در مرکز آموزشي درماني الزهرا شهر تبريز صورت گرفته است. در اين مطالعه 100 نفر از نوزاداني که معيارهاي ورود به مطالعه را داشتند بعد از کسب رضايت از والدين به روش تصادفي به دو گروه تقسيم شدند. نوزادي که در گروه اول قرار داشت توسط پرستار اجرايي در اولين گاواژ در وضعيت خوابيده به پهلوي راست (Right Lateral Position) و در گاواژ بعدي در وضعيت خوابيده به شكم (Prone Position) قرار گرفت و يک و دو ساعت بعد از تغذيه حجم باقيمانده معده اندازه گيري و با وضعيت قبلي مقايسه شد. وبالعکس نوزادي که در گروه دوم قرار داشت ابتدا در اولين گاواژ در وضعيت خوابيده به شكم و در گاواژ بعدي در وضعيت خوابيده به پهلوي راست قرار گرفته و يک و دو ساعت بعد از هرتغذيه حجم باقيمانده معده اندازه گيري و ميزان حجم باقيمانده در هر دو وضعيت با هم مقايسه شد.
يافته ها: نتايج اين مطالعه نشان داد که در وضعيتهاي خوابيده به شکم و خوابيده به پهلوي راست حجم باقيمانده گاواژ يک و دو ساعت بعد از گاواژ کاهش يافته است که از نظر آماري نيز معني دار بود (001/0>P). همچنين نتايج نشان داد که اثر اين دو وضعيت بر حجم باقيمانده معده يکسان بوده و در طول مطالعه ميانگين حجم باقيمانده در دو وضعيت فوق از نظر آماري معني دار نمي‌باشد (2/0 P=).
نتيجه گيري: به طور کلي از آنجائيکه در هر دو وضعيت حجم باقيمانده معده نوزاد نارس کمتر از 30 درصد بوده و بر اساس اين مطالعه همه نوزادان اين دو وضعيت را به خوبي تحمل کرده و عوارضي همانند استفراغ ، آنتروکوليت نکروزان و.... مشاهده نگرديد. لذا از هر دو وضعيت بعد از تغذيه نوزاد نارس بدليل يکسان بودن تاثير مي‌توان استفاده کرد.