چکیده
زمينه و اهداف: در مورد مقايسة اثرات درماني متوتركسات و آزاتيوپرين در بيماري آرتريت روماتوئيد مطالعات دوسو كور محدودي و تنها يك مطالعه محدود- با تعداد بيمار کم- در ايران انجام شده است. ما به اين دليل يك مطالعه دو سويه كور طرحي كرديم.
روش بررسي: از اول تير ماه 1382 تا مردادماه 1383 ، 76 بيمار مبتلا به آرتريت روماتوئيد فعال واجد شرايط در اين مطالعة آينده‌نگر دو سويه كور بمدت 24 هفته وارد و بطور تصادفي در دو گروه (35 نفر در گروه آزاتيوپرين و 41 نفر در گروه متوتركسات) قرار گرفتند. در طي مطالعه بيماران متوتركسات mg 5/7 در هفته يا آزاتيوپرين mg 100 در روز دريافت كردند. تمام بيماران در بدو ورود و سپس هر هشت هفته از نظر يافته‌هاي كلينيكي (تعداد مفاصل متورم و حساس، اندكس مفصلي ريتچي، مدت خشكي صبحگاهي، ميزان درد (خط كش درد VAS) و تست چنگ زدن) و متغيرهاي آزمايشگاهي (هموگلوبين، پلاكت، لكوسيت‌ها، CRP, ESR و فاكتور روماتوئيد) بررسي شدند.
يافته ها: 69 بيمار مطالعه را به پايان رساندند. مقايسه زمان شروع اثرات باليني، ميزان بهبودي كلينيكي، ارزيابي كلي پزشك از فعاليت بيماري و متغيرهاي آزمايشگاهي بجز كاهش بيشتر در تيتر فاكتور روماتوئيد در گروه متوتركسات از نظر آماري معني‌دار نبود. عوارض جانبي، در گروه آزاتيوپرين بيشتر بود و عوارض وخيم منجر به خروج از مطالعه 2 نفر در گروه آزاتيوپرين بعلت نوتروپني و يك نفر در گروه متوتركسات بعلت افزايش آنزيم‌هاي كبدي بود.
نتيجه کيري: اختلاف معني دار آماري در اثرات درماني متوتركسات و آزاتيوپرين در بيماران آرتريت روماتوئيد ديده نشد. اما عوارض جانبي در آزاتيوپرين بيشتر از متوتركسات بود.