چکیده
زمينه و هدف: کروموزوم ايگرگ نقش تعيين جنسيت در انسان را بعهده دارد. ريزماهواره هايي که بر روي اين کروموزوم قرار گرفته اند در تعيين ابويت، هويت، امور جنائي و پزشکي قانوني و تعيين جنسيت جنين مورد استفاده قرار مي¬گيرند. اين کاربرد ريزماهواره¬هاي کروموزوم ايگرگ در اکثريت موارد بستگي به درصد چندشکلي آنها در جمعيت انساني دارد. هدف اين مطالعه، انتخاب و بررسي درصد چندشکلي تعدادي از ريزماهواره¬هاي کروموزوم ايگرگ در جمعيت استان آذربايجان¬شرقي است.
روش بررسي: در اين مطالعه 50 فرد مذکر غيرخويشاوند از منطقه آذربايجانشرقي بصورت تصادفي انتخاب و DNA آنها استخراج گرديد. تک تک اين افراد مذکر به¬همراه تعدادي افراد مونث بعنوان کنترل منفي با استفاده از سه عدد ريزماهواره (DYS438, DYS390, DYS385) انتخاب شده از کروموزوم ايگرگ مورد بررسي قرار گرفتند. محصولات PCR بدست آمده از اين مارکرها بر روي ژل پلي آکريل آميد رنگ آميزي شده و باندهاي بدست آمده مورد بررسي قرار گرفتند.
يافته ها: مارکرهاي بررسي شده در هيچکدام از افراد مونث قابل تکثير نبود و اين امر نشان مي‌دهد که جايگاه اين مارکرها تنها بر روي کروموزوم ايگرگ هستند و توالي مشابهي بر روي کروموزومهاي ديگر وجود ندارد. مارکر DYS385 که يک مارکر چندآللي است، بيشترين حالت چندشکلي (در حدود 95%) را در جمعيت مورد مطالعه نشان داد. مارکرهاي DYS438 و DYS390 بعد از مارکر فوق به ترتيب بيشترين حالت چندشکلي را نشان دادند.
نتيجه گيري: در جمعيت آذربايجان شرقي، مارکر DYS385 بهترين مارکر جهت تعيين هويت و ابويت و کاربرد در امور پزشکي قانوني دارد. در صورت استفاده ترکيبي از اين مارکر بهمراه دو مارکر ديگر امکان کاربرد آن در امور ذکر شده به مراتب افزايش خواهد يافت.