چکیده
زمينه و اهداف: بتالاكتام ها بيشترين آنتي بيوتيك هاي مصرفي در درمان عفونت هاي باكتريايي مي باشند. توليد بتالاكتامازها در ميان باكتري هاي گرم منفي، يكي از علل مهم مقاومت به اين آنتي بيوتيك ها در سرتاسر دنيا است. مواجهه مداوم گونه هاي باكتريايي به انواع بتالاكتام ها منجر به توليد و جهش ديناميك و مداوم بتالاكتامازها در اين باكتريها و افزايش طيف فعاليت آنها در برابر آنتي بيوتيك هاي جديد شده است. باكتريهاي توليد كننده بتالاكتامازهاي وسيع الطيف (Extended spectrum β-lactamase) از مهمترين مشكلات پيش روي گروه هاي مطالعاتي مقاومت باكتريايي فعلي مي باشند. هدف از اين مطالعه بررسي شيوع باسيلهاي گرم منفي توليد كننده Extended spectrum β-lactamase جدا شده از بيماران بستري است.
مواد و روشها: در يك بررسي توصيفي – تحليلي، 191 ارگانيسم گرم منفي جدا شده از بيماران بستري در بخشهاي مختلف بيمارستان سينا در مدت 15 ماه ارزيابي شدند. ترقيق آبگوشت، سينرژي ديسك دوگانه و E-test جهت تاييد حضور ارگانيسم هاي توليد كننده Extended spectrum β-lactamase بكار رفتند. عوامل خطر احتمالي جهت حضور باسيلهاي گرم منفي توليد كننده Extended spectrum β-lactamase نيز مورد ارزيابي قرار گرفتند.
نتايج: 93 (49%) نمونه باكتري توليد كننده Extended spectrum β-lactamase شامل كلبسيلا پنومونيه (9/62%)، اشريشيا (2/49%)، انتروباكتر (2/19%)، سيتروباكتر (100%) و سراشيا (50%) بودند. طول مدت بستري، بستري بخش مراقبت ويژه، سابقه مصرف طولاني مدت آنتي بيوتيك، عفونت با كلبسيلا پنومونيه، سابقه استفاده از كاتتر و سابقه بستري قبلي بيمارستاني طي 3 ماه اخير در نمونههاي حاوي باسيلهاي توليد كننده Extended spectrum β-lactamase به طور معني داري بيشتر بود (05/0 P<). ميزان مرگ و مير در گروه بيماران آلوده با باكتريهاي توليد كننده Extended spectrum β-lactamase بيشتر بود (041/0=P).
نتيجه گيري: مطالعه فعلي بيانگر ميزان قابل توجه عفونت با باسيلهاي گرم منفي مولد Extended spectrum β-lactamase بوده كه اهيمت كنترل عوامل مستعد كننده بويژه لزوم دقت در تجويز منطقي آنتي بيوتيك را نشان مي دهد.