چکیده
زمينه و اهداف: ايدز يك مشكل عمده در سراسر جهان بوده و بيش از 95 درصد افراد مبتلا در كشورهاي در حال توسعه زندگي مي‌كنند. اجراي برنامه‌هاي پيشگيري مؤثر ايجاد و حفظ رفتارهاي سالم كمك كرده و احتمال انتقال ويروس ايدز را كاهش مي‌دهد. علي رغم اطلاع از روش‌هاي انتقال و تلاش براي افزايش آگاهي در مورد ايدز در بين عموم مردم و برخي گروههاي پر خطر به يك گروه آسيب پذير مهم در جامعه يعني افراد مبتلا به اختلالات رواني توجه بسيار اندكي شده است. داشتن آسيب پذيري بالاي اين جمعيت مداخلات پيشگيرانه اساسي را براي آنان طلب مي كند.
روش بررسي: در اين مطالعه توصيفي تحليلي تعداد 230 فرد مبتلا به اختلالات رواني واجد شرايط با استفاده از روش نمونه گيري سهميه‌اي انتخاب شدند. ابزار جمع آوري اطلاعات پرسشنامه بوده است.
يافته‌ها: درارتباط با رفتارهاي خطرزا، مصرف مواد مخدر غير تزريقي و الكل در ده سال اخير در 9/33 درصد و مصرف تزريقي مواد در 1/9 درصد افراد وجود داشته و 2/76 درصد از مصرف كنندگان تزريقي از وسايل تزريق مشترك استفاده كرده‌اند. 6/19 درصد مورد سوء استفاده جنسي واقع شده بودند. داشتن شركاي جنسي متعدد در 8/27 درصد و داشتن هم جنس بازي در 1/16 درصد آنان گزارش شد. سابقه ابتلاء به سوزاك در 9/3 درصد سابقه حجامت در 6/9 درصد و خالكوبي در 6/9 درصد افراد وجود داشت. آزمون آماري كاي- دو بين جنس (001/0 p<)، وضعيت اشتغال (004/0 p<)، موقعيت زندگي با ديگران (005/0 p<) و مصرف مواد مخدر غير تزريقي و الكل ارتباط معني‌دار يافت. به طوري كه افرادي كه در مؤسسات زندگي مي‌كردند و كارگران و مردان بيشترين فراواني مصرف مواد مخدر و الكل را داشتند. همچنين آزمون كاي- دو بين مصرف مادة مخدر تزريقي و جنس (001/0 p<) و تعداد دفعات بستري (007/0 p<) ارتباط معني‌دار نشان داد. به طوري كه مردان و افرادي كه دفعات بستري بيش از 6 مرتبه داشتند بيشتر از ساير نمونه‌ها سابقة مصرف هروئين تزريقي را گزارش دادند. در مورد آگاهي از بيماري ايدز 7/21 درصد آگاهي خيلي ضعيف، 7/28 درصد آگاهي ضعيف، 3/31 درصد آگاهي متوسط، 3/18 درصد آگاهي خوب داشتند. افراد در گروه سني 40-50 سال، بيماران داراي تحصيلات ابتدايي، افراد خانه‌دار، بيماراني كه مقيم موسسات بودند، افراد با طول بيماري بيش از 8 سال و افراد با تعداد دفعات بستري بيش از 6 مرتبه از آگاهي كمتري برخوردار بودند.
نتيجه‌گيري: اين مطالعه بررسي تاريخچه جنسي، آموزش در مورد بيماري ايدز و مشاوره كاهش خطر را از عناصر اساسي در ارائه مراقبتهاي پرستاري از افراد مبتلا به اختلالات رواني مي‌داند.