چکیده
زمينه و اهداف: يکي از راههاي اصلي تشخيص و درمان مناسب اختلالات اسيد و باز، آناليز گازهاي خوني است، وليکن با توجه به ماهيت تهاجمي گازهاي خون شرياني و خطرات احتمالي آن از جمله اسپاسم شرياني، در نقاط مختلف دنيا حرکت به سمت روش هاي غير تهاجمي تر از جمله گازهاي خون وريدي در جريان است. هدف از اين مطالعه بررسي اعتبار و نيز توافق باليني گازهاي خون وريدي در ده بيماري عمده بخش مراقبت هاي ويژه بوده، تا در حد امکان اين روش جايگزين گازهاي خون شرياني شود.
روش بررسي: در يک مطالعه تحليلي و مقطعي در 200 بيمار و در قالب ده نوع بيماري که بيشترين بار پذيرش در بخش مراقبت هاي ويژه را داشتند در طي يک دوره يک ساله (مهر83 لغايت مهر 84 ) همزمان با خون شرياني، خون وريدي نيز گرفته شده و از نظر PH و PCo2 و HCo3 و PO2 بررسي و با استفاده از روش هاي آماري در قالب اعتبار و نيز توافق باليني يا kappa test مورد مقايسه و تجزيه وتحليل قرار گرفتند.
يافته ها: در بيماريهايي چون سندرم ديسترس تنفسي و سپتي سمي نوزادي و پنوموني و نارسائي کليه و کتو اسيدوز ديابتي و تشنج پايدار نتايج آناليز از نظر گازهاي خون وريدي اعتبار(حساسيت وويژگي)را خوب و در عين حال توافق باليني را مناسب ) بالاي 40%) نشان ميدهد وليکن در تشنج نوزادي و شوک و نارسائي احتقاني قلب و بيماري مادرزادي قلب هم اعتبار نامناسب بوده وهم توافق باليني در سطح زير 20% ديده مي شود.
نتيجه گيري: اين بررسي نشان ميدهد که در بيماريهايي چون سندرم ديسترس تنفسي و سپتي سمي نوزادي و پنوموني و نارسايي کليه و ديابت و تشنج پايدار ميتوان گازهاي خون وريدي را جايگزين گازهاي خون شرياني کرد. وليکن در شوک و نارسائي احتقاني قلب و بيماري مادرزادي قلب و تشنج نوزادي گازهاي خون شرياني ارجح خواهد بود. ميتوان از اين تحقيق براي تدوين خطوط راهنما در بخش مراقبتهاي ويژه استفاده نمود.