چکیده
زمينه و اهداف: سوء تغذيه در بيماران سرطاني بسيار شايع بوده و يکي از علل اصلي مرگ و مير مي باشد. سوء تغذيه مي تواند ناشي از اثرات موضعي و سيستميک تومور يا اثرات جانبي درمانهاي ضد سرطاني بويژه راديوتراپي باشد. با توجه به اين که سوء تغذيه در کاهش تحمل و پاسخ فرد به درمان راديوتراپي نقش مهمي دارد اين مطالعه توصيفي – تحليلي با هدف تعيين و مقايسه وضعيت تغذيه اي قبل و بعد بيماران سرطاني تحت درمان با راديوتراپي انجام گرفت.
روش بررسي: وضعيت تغذيه اي 61 بيمار سرطاني داوطلب با ميانگين سني 16±53 سال مراجعه کننده به بخش راديوتراپي بيمارستان امام خميني تبريز مورد مطالعه قرار گرفت. براي تعيين وضعيت تغذيه اي از پرسشنامه استاندارد PG-SCA جهت تعيين و دريافت انرژي و درشت مغذي ها از پرسشنامه 24 ساعت يادآمد (3 روزه) استفاده گرديد.
يافته ها: وضعيت تغذيه اي بيماران بر اساس طبقه بندي نرمال، سوء تغذيه متوسط و شديد قبل راديوتراپي به ترتيب اعداد 3/44%، 8/32%، 23% و بعد از راديوتراپي 8/32%، 2/26% و 41% را شامل مي شد که از لحاظ تشديد سوء تغذيه تفاوت معني دار بود (008/0=P). ميانگين وخطاي استاندارد دريافت انرژي و درصد انرژي حاصل از کربو هيدرات، پروتئين، چربي قبل راديوتراپي به ترتيب 6/111± 1900 ، 5/1±55%، 83/0±16%، 3/1±28% کيلو کالري و بعد راديوتراپي به ترتيب 3/175± 1500 ، 2±55%، 3/1±16%، 6/1±28% کيلو کالري بود که دريافت انرژي بعد راديوتراپي علي رغم کاهش از لحاظ آماري معني دار نبود. ولي کاهش معني دار وزن(001/0=P) و BMI(002/0=P) را بعد از راديوتراپي در تمام بيماران نشان ميداد. عوامل مختلف موثر بر کاهش دريافت غذا نظير (بي اشتهايي، خشکي دهان، حالت تهوع، استفراغ کردن، کاهش حس چشايي) قبل راديوتراپي وجود داشت که کليه علائم به جزء استفراغ کردن بعد راديوتراپي تشديد شد.
نتيجه گيري: با توجه به نتايج حاصل از مطالعه حاضر، ارزيابي وضعيت تغذيه اي بايستي به عنوان قسمتي از برنامه درماني هر بيمار سرطاني بويژه قبل و در طول درمان با راديوتراپي قرار گرفته و مداخلات تغذيه اي لازم)تغذيه با لوله و تغذيه وريدي) براي وي ارائه تا از حداکثر نتيجه برنامه درماني برخوردار شود.