چکیده
زمينه و اهداف: تأخير در تشخيص صدمات وارده به سيستم عضلاني اسكلتي در بيماراني كه دچار مولتي تروما شده اند مي تواند منجر به اختلالات عملكردي يا زيبايي آنها در طول عمرشان گردد. شناخت علل پنهان ماندن ضايعات در بيماران مولتي تروما موجب كاهش ميزان وقوع آنها شده و از بسياري از ناتواني ها و اختلالات جلوگيري مي كند. هدف از اين مطالعه بررسي علل پنهان ماندن آسيب ها در بيماران مولتي تروما و ارائه راهكارهايي جهت به حداقل رساندن آنها مي باشد.
روش بررسي: مطالعه حاضر بصورت مقطعي از اول اسفند ماه 1382 تا اول اسفند ماه 1383 در مركز آموزش درماني شهداء تبريز بر روي 487 بيمار انجام گرفت. اطلاعات مورد نياز جمع آوري شد و براي هر بيمار ترومايي داراي آسيب هاي پنهان، پرسشنامه اي تكميل گرديد. داده هاي بدست آمده مورد آناليز آماري قرار گرفتند.
يافته ها: شيوع كلي مولتي تروما 51/18 % بود. 28 نفر (6/7%) از بيماران دچار ضايعات پنهان بودند كه در طي مطالعه كشف شدند. در مجموع 32 آسيب تشخيص داده نشده در 28 بيمار وجود داشت كه اكثر آنها از نوع صدمه به عضلات و استخوان بود و محل اين ضايعات غالباً در مچ پا و پا، مچ دست و دست قرار داشت. شايع ترين آسيب نيز شكستگي ها بودند (19 آسيب از 32 آسيب) و به علت شكايت خود بيماران تشخيص داده شدند. علت عدم تشخيص در اين بيماران، مطالعه فيزيكي ناقص در اورژانس، عدم تهيه عكس هاي لازم و كافي بود.
نتيجه گيري: با معاينه فيزيكي كامل و دقيق، انجام گرافي هاي انتخابي لازم و مطابق با پروتكل هاي تشخيصي استاندارد مي توان از پنهان ماندن بسياري از ضايعات جلوگيري كرد. معاينه فيزيكي سريالي در طي بستري و پس از ترخيص نيز در كشف ضايعات پنهان مفيد مي باشد.