زمان تاخير در تشخيص و درمان سرطان معده از شروع علائم تا جراحي

چکیده

زمينه و اهداف: سرطان معده دومين سرطان شايع در آسيا مي‌باشد. حدود 93 % تومورهاي معده بدخيم هستند. در کشور هاي در حال توسعه تشخيص سرطان معده در مراحل ابتدائي معمولا از طريق غربالگري صورت گرفته و ميزان بقاي 5 ساله پس از عمل جراحي به 86 % رسيده است. در ايران، اگر چه بيماران داراي علائم گوارشي طولاني مدت بوده ولي تحت آندوسكوپي زودرس قرار نگرفته، و در مراحل پيشرفته سرطان مراجعه مي‌نمايند. اين مطالعه جهت تعيين وضعيت زمان تاخير از زمان شروع علائم تا زمان انجام جراحي پايه ريزي گرديد. روش بررسي: اين مطالعه بر روي 63 بيمار مبتلا به کانسر معده بستري در مراکز آموزشي، درماني ولي عصر و شفيعه زنجان در سالهاي 84- 1383 انجام گرفته و پرسشنامه اي شامل اطلاعات اوليه از بيماران اخذ و زمانهاي مراجعه به بخش هاي مختلف از بدو ورود بيمار به واحد آندوسکوپي تا زمان جراحي در فرايند کار ثبت و جهت مقايسه بين گروهها از آزمون آماري Mann-Whitney با استفاده از نرم افزار آماري SPSS استفاده شده است. يافته ها: از 63 بيمار، 48 بيمار (2/76 %) مرد، 43 بيمار (3/68 %) روستائي بودند. شايعترين محل کانسر معده در كارديا 31 بيمار ( 2/49 % )و شايعترين علامت درد شکم 28 نفر (4/44 %) بوده است. ميانه زمان تاخير از شروع علائم تا جراحي 96 روز که در آن تاخير بيمار 8 روز ، تاخير پزشک عمومي 57 روز، تاخير از اندوسکوپي تا انجام پاتولوژي 12 روز و از پاتولوژي تا عمل جراحي 7 روز بوده است. محل اقامت ، داشتن تحصيلات، درآمد و جنس تاثيري در زمانهاي تاخير نشان نداد. نتيجه گيري: تاخير از مراجعه تا اندوسکوپي و تاخير از اندوسكوپي تا تائيد پاتولوژي بيش از حد انتظار بوده است. آموزش برنامه غربالگري جهت ارجاع به موقع بيماران توسط پزشکان خانواده براي انجام اندوسکوپي زودرس ضروري به نظر مي‌رسد.براي کاهش اين زمان همکاري واحدهاي آموزشي پزشکي، واحدهاي بيمارستاني، واحد پاتولوژي و فراهم نمودن امکانات مناسب بيمارستان بايد مورد توجه قرار گيرد.