چکیده
زمينه و اهداف: در حال حاضر هيچ نوع اطلاعي در مورد عوامل خطر ميگرن و سردر تنشي بين کارکنان بيمارستانهاي شيراز وجود ندارد. بنابراين ما در اين مطالعه عوامل خطر حرفه اي, اجتماعي و جمعيت شناختي را در بين کارکنان بيمارستانهاي شيراز مورد مطالعه قرار داديم.
روش بررسي: اين مطالعه از نوع مورد- شاهدي بود که داده هاي آن از بر آورد شيوع 1023 پرسنل که در طي يک نمونه گيري تصادفي طبقه بندي شده انتخاب شده بودند به دست آمد. دراين مطالعه گروههاي مختلف شغلي )گروههاي پرستاري، اداري و خدمات) طبقات را تشکيل مي دادند. ابتدا با استفاده از معيارهاي انجمن بين المللي سردرد و معاينه باليني يک نورولوژيست شيوع ميگرن, سردردهاي تنشي و سردر هاي توام محاسبه گرديد. در مرحله بعد به ازاي هرفرد داراي ميگرن دو نفر شاهد و به ازاي هر فرد داري سردرد تنشي 2 نفر شاهد که هيچگونه سردردي نداشتند به صورت تصادفي انتخاب شد. براي تحليل دادها از آزمون رگرسيون لوجيستيک استفاده شد.
يافته ها: در طي مطالعه شيوع با استفاده از معيارهاي انجمن بين المللي سردرد(International Headache Society, IHS) و معاينه باليني يک نورولوژيست 115 نفر (24/11% )مبتلا به سردرد ميگرني, 199 نفر (45/19% )مبتلا به سردرد تنشي و 33نفر (2/3% )مبتلا به سردرد توام ميگرني و تنشي تشخيص داده شدند. از تعداد 115 نفر پرسنل مبتلا به ميگرن 97 نفر مونث (3/84%) و 18 نفر مذکر (7/15%) و از تعداد 199 فرد مبتلا به سردرد تنشي 45 نفر(6/22%)آنها مذکر و 154 نفر (4/77%) آنها مونث بوده اند. بالاترين شيوع ميگرن در گروه سني39-30 سال با 52 فرد ميگرني(5/16% ) و بالاترين شيوع سردرد تنشي در گروه سني 49-40 سال با 55 فرد داراي سردرد تنشي (8/25%) همراه بود. نسبت شانس ميگرن کارکنان براي افرادي که سابقه فاميلي مثبت داشتند 7/2 (با حدود اطمينان 5/4 – 6/1، 95%CI:=) و براي سردردهاي تنشي 8/1( باحدود اطمينان9/2 – 1/1 ، 95%CI:=) بود . شانس سردردهاي ميگرني و تنشي کارکناني که الگوي خواب غير طبيعي داشتند به ترتيب 8/1 (با حدود اطمينان 1/3 – 0/1 :CI 95% ) و 6/2 ( با حدود اطمينان 5/4 – 5/1، 95%CI:=) برابر کارکناني بود که الگوي خواب طبيعي داشتند.در تحليل رگرسيون لوجيستيک چندگانه سردرد ميگرني با جنسيت ارتباط داشت و شانس زنان براي ابتلا 5/2 برابر مردان بود ( با حدود اطمينان 2/5 – 2/1، 95%CI:=). سردرد تنشي با ساعات خواب شبانه روزي (007/0 < P), فشارخون سيستولي
(042/0 < P) و طول سابقه در شغل دوم(011/0 < P) ارتباط آماري معني داري داشت. ميگرن و سر درد تنشي ارتباط معني داري با عوامل ديگر نداشتند.
نتيجه گيري: سابقه خانوادگي سر درد و الگوي خواب به شدت با سر درد ميگرني و سر درد تنشي در بين کارکنان بيمارستانهاي شيراز در ارتباط بودند, ميگرن در اين مطالعه وابسته به جنس بود کميت خواب شبانه روزي, فشار خون سيستولي و طول سابقه در شغل دوم نيز با سردرد تنشي مرتبط بودند.