چکیده
زمينه و اهداف: ديابت مليتوس اتوايميون يا ديابت مليتوس تايپ 1 بيماري هتروژني است كه بدنبال تخريب سلولهاي بتا توليد كننده انسولين تظاهر
مي يابد. آنتي ژنهاي لكوسيتي انساني (Human leukocyte Antigens, HLA) بويژه آنتي ژنهاي كلاس 2 نقش مهمي را دراتيولوژي بيماري بازي مي كنند. از آنجائيكه آنتي ژنهاي HLA بر اساس نژاد و منطقة جغرافيايي در بين گروههاي بيمار از شيوع متفاوتي برخوردارند، لذا دستيابي به نحوه شيوع و گسترش آنتي ژنهاي لكوسيتي در نمونة مورد مطالعه و نيزمشخص نمودن آنتي ژن يا آنتي ژنهاي درگير در بيماري را مي توان از اهداف اين بررسي عنوان كرد.
روش بررسي: در اين تحقيق با انتخاب 50 بيمار مبتلا به ديابت نوع يک و 25 فرد سالم از افراد بومي منطقه و با تكنيك ميكرو لمفوسايتوتوكسيسيتي، پانل كامل آنتي ژنهاي كلاس 1 و2 اين سيستم مورد ارزيابي قرار گرفت.
يافته ها: آناليز آماري نشان داد كه ارتباط مثبت و معني داري بين آنتي ژنهايDR3 (046/0P=) ،DR4 (000/0P=) ،DQ2(028/0P=)و همچنينDR3/DR4(049/0P=)، DR3/DQ2 (025/0P=) با بيماري وجود دارد كه اين آنتي ژنها در نقش اتيولوژيك فاكتور در گروه بيمار عمل مي كنند. هم چنين آنتي ژنهاي DR15/16(2)(021/0P=)،DQ3 (022/0P=) و DQ7(3)(037/0P=) ارتباط منفيِ معني داري را با بيماري نشان دادند. اين آنتي ژنها در افراد سالم نسبت به افراد بيمار شايعتر بودند. از بين آنتي ژنهاي كلاس 1 آنتي ژنهاي A69(28) (045/0P=) و CW6 (042/0P=) با ارتباط مثبت و
آنتي ژن B38(16)(034/0P=) با ارتباط منفي در گروه بيمارمشاهده شدند. آنتي ژنهاي BW6 و DQ2 نيزدر زنان ديابتي فراوانتر از مردان ديابتي بودند (به ترتيب 047/0P= و 034/0P=).
نتيجه گيري: نتايج مطالعه نشان ميدهد كه غربالگري آنتي ژنهاي لكوسيتي بويژه آنتي ژنهاي كلاس 2 ميتواند روش ارزشمندي در شناسايي افراد در معرض خطر، محسوب شود.